________________
प्राकृतलेखविभाग। रथी एम सूचित थाय छे के ते कलिंगनो राजा हतो. राज्यगादी उपर बेठा पहेलानां तेनां चोवीस वर्षनो हेवाल आ प्रमाणे छे. प्रथमनां पंदर वर्षों रमत गमतमां गयां; बाकीनां नव वर्षमां ते लखवानु, चित्रकाम, हिसाब अने कायदाकानुनो शीख्यो तथा युवराजपद भोगवतो हतो. आ उपरथी एम जणाय छे के युवराजनी स्थितिमांज तेणे आ अभ्यास कयो. ज्यारे ते चोवीस वर्षनो थयो त्यारे ते तख्तनशीन थयो त्यारबाद बीजां १३ वर्षभां तेणे करेला उपयोगी कामो विषे लेखमां वर्णन आवे छे:
__ प्रथम वर्षमा तेणे दरवाजा, किल्लो तथा महेलो जे जीर्ण थयां हतां ते तथा कलिंग शहेर तेमज तेने फरतो कोट समराज्यो. तेणे पाणीना होज तथा कुवा बंधाव्या, बधी जातनां वाहनो राख्यां अने तेना नगरमा ३५०,००० माणसो हता.'
बीजा वर्षमा (राजा) सातकनी (सं. शातकर्णी) ए तेना (खारवेलना हुमला) थी पश्चिम भागने बचाववा माटे (खंडणी तरीके) घोडा, हाथीओ, माणसो, रथ तथा पुष्कळ धन मोकल्यु. तेज वर्षमां तेणे मसीक १) शहेर कुसुम्ब (१) क्षत्रीओनी मददी लीधुं.
त्रीजा वर्षमां ते गीत विद्या शिख्यो अने नाच, गायन, अने वाजींत्रो तथा आनंदोत्सवोथी लोकोने तेणे आनंद पमाड्यो.
1 आ घणी मोटी संख्या छे. आ मात्र अनुमान हशे, कारण ते वखतमा सेन्सस नहोती. मात्र तेनो अर्थ एमज छे के शहर घणुं भव्य हतुं.
२ आ लेखना अक्षरी नानाघाट लेखना अक्षरो जेवा छ तेथी हुं धारु छु के भा सातकनी ते कदाच नानाघाट बावलामांना चोथा बावलानो श्री सातकनी होय. सरखावो-बॉम्बे गेझेटीअर, पु. १६, नाशीक गुहा उपरनी टीका.
"Aho Shrut Gyanam"
