________________
(10) ਉਮਰ : ਲੇਸ਼ਿਆ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੇ ਆਖ਼ੀਰ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉਮਰ ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ। ਪਰ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਉਮਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਸਭ ਲੇਸ਼ਿਆ ਤੇ ਸਮਾਨ ਹੈ।
ਭਗਵਤੀ ਸੂਤਰ, ਪ੍ਰਗਿਆਪਨਾ ਸੂਤਰਾਂ ਵਿਚ ਲੇਸ਼ਿਆਵਾਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਵਿਆਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਸਰੀਰ ਖੁਦਗਲ ਹੈ। ਪੁਦਗਲਾਂ ਵਿਚ ਰੰਗ ਜ਼ਰੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ 24 ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਦੀ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਰੰਗਾ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿਚ ਆਖੇ ਗਏ ਹਨ। ਪਦਮ ਪ੍ਰਭੂ ਤੇ ਵਾਸੂ ਪੂਜਯ ਜੀ ਦਾ ਲਾਲ ਰੰਗ ਹੈ। ਚੰਦਰ ਪ੍ਰਭੂ ਤੇ ਪੁਸ਼ਪਦੰਤ ਦਾ ਰੰਗ ਸਫੈਦ ਹੈ। ਮੁਨੀਸੁਵਰਤ ਤੇ ਅਰਿਸ਼ਟ ਨੇਮਿ ਜੀ ਦਾ ਰੰਗ ਕਾਲਾ ਹੈ। ਮੱਲੀ ਨਾਥ ਤੇ ਪਾਰਸ਼ਵਨਾਥ ਜੀ ਦਾ ਰੰਗ ਨੀਲਾ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਸੋਲਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਸੁਨਹਿਰੀ
ਹੈ।
ਲੇਸ਼ਿਆ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਪੁਰਾਣੇ ਜੈਨ ਆਚਾਰਿਆ ਨੇ ਇਕ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਉਦਾਹਰਣ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਕ ਵਾਰ ਛੇ ਮਿੱਤਰ ਇਕ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਗਏ। ਭਿਅੰਕਰ ਗਰਮੀ ਪੈ ਰਹੀ ਸੀ। ਛੇ ਮਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖ ਤੇ ਪਿਆਸ ਨੇ ਖੂਬ ਸਤਾਇਆ। ਅਚਾਨਕ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਫਲਾਂ ਨਾਲ ਲੱਦਿਆ ਦਰਖ਼ਤ ਵੇਖਿਆ।
ਪਹਿਲਾ ਮਿੱਤਰ ਜੋ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ 'ਲੇਸ਼ਿਆ (ਮਾੜੇ ਸੁਭਾਅ) ਵਾਲਾ ਸੀ ਕਿ ਫਲਾਂ ਵਾਲੇ ਦਰਖ਼ਤ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਆਪਾਂ ਰਲ ਕੇ ਸਾਰੇ ਫਲ ਖਾਈਏ।
ਦੂਸਰੇ ਮਿੱਤਰ ਜੋ ਕਿ ਨੀਲ ਲੇਸ਼ਿਆ ਵਾਲਾ ਸੀ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਦਰਖ਼ਤ ਨੂੰ ਜੜੋਂ ਕੱਟਣ ਦੀ ਕੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਆਪਾਂ ਫਲਾ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਟਾਹਣਾ ਹੀ ਕੱਟ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ।
415
