________________
(ੲ) ਕਪੋਤ : ਬੋਲ ਚਾਲ ਠੀਕ ਨਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲ, ਧੋਖੇਬਾਜ, ਚਾਰਿੱਤਰ ਤੋਂ ਉਲਟ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਆਪਣੇ ਦੋਸ਼ ਛੁਪਾਉਣ ਵਾਲਾ, ਝੂਠਾ, ਮਖੌਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਭੈੜੇ ਬਚਨ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ, ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਤੇ ਮਸਖਰੀਆਂ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕਪਤੋ ਲੇਸ਼ਿਆ ਵਾਲਾ ਹੈ (ਉਤਰਾਧਿਐਨ ਸੂਤਰ 34/27-28)|
(ਸ) ਤੇਜਸ : ਨਰਮ ਵਰਤਾਉ ਕਰਨ ਵਾਲ, ਜੋ ਚਲਾਕ ਨਹੀਂ, ਧੋਖੇ ਰਹਿਤ ਹੈ, ਸ਼ੋਰ ਸ਼ਰਾਬਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਵਿਨੈਵਾਨ, ਇੰਦਰੀਆਂ ਦਾ ਜੇਤੂ, ਮਾਨਸਿਕ ਸੁੱਖਾਂ ਦਾ ਧਨੀ, ਤਪੱਸਵੀ, ਧਾਰਮਿਕ, ਪ੍ਰੇਮ ਧਰਮ ਵਿਚ ਦੜ, ਪਾਪ ਤੋਂ ਡਰਨ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਇੱਛੁਕ ਤੇਜਸ ਲੇਸ਼ਿਆ ਵਾਲਾ ਹੈ (ਉਤਰਾਧਿਐਨ ਸੂਤਰ 34/29–30)
(ਹ) ਪਦਮ : ਕਰੋਧ, ਮਾਨ, ਮਾਇਆ ਤੇ ਲੋਭ ਜਿਸ ਥੋੜ੍ਹੇ ਰਹਿ ਗਏ ਹਨ, ਜੋ ਚਿੱਤ ਤੋਂ ਸ਼ਾਂਤ ਹੈ, ਆਤਮਿਕ ਸੁੱਖ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ, ਥੋੜ੍ਹਾ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ ਤੇ ਜੇਤੂ ਪਦਮ ਲੇਸ਼ਿਆ ਵਾਲਾ ਹੈ (ਉਤਰਾਧਿਐ ਸੂਤਰ 34/31-32) I
(ਕ) ਸ਼ੁਕਲ : ਧਰਮ ਤੇ ਸ਼ੁਕਲ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਲੱਗਣਾ, ਚਿੱਤ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸਵੈ ਕਾਬੂ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ, ਸਮਿਅਕ (ਸਹੀ) ਵਿਚ ਲੱਗਾ ਮਨ, ਬਚਨ ਤੇ ਸਰੀਰ ਰਾਹੀਂ ਸੰਜਮ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਤੇ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦਾ ਜੇਤੂ ਸ਼ੁਕਲ ਲੇਸ਼ਿਆ ਵਾਲਾ ਹੈ।
(7) ਸਥਾਨ ਸਭ ਲੇਸ਼ਿਆ ਦਾ ਸਥਾਨ ਅਸੰਖ ਹਨ।
(8) ਸਥਿਤੀ
(9) ਗਤੀ : ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ, ਨੀਲ, ਕਪੋਤ ਦੀ ਗਤੀ ‘ਭੈੜੀ ਦੁਰਗਤੀ
ਹੈ'', ਤੇਜਸ, ਪਦਮ ਤੇ ਸ਼ੁਕਲ ਦੀ ਸ਼ੁਭ ਗਤੀ ਹੈ।
414
