________________
8. ਭੈ :—ਮੂਲ ਪਾਠ, ਅਰਥ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਨਾ ਕਰਕੇ ਸ਼ੁਧ ਪਾਠ ਤੇ ਅਰਥ
ਪੜਨਾ।
1. ਦਰਸ਼ਨਾਚਾਰ
ਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਅੱਠ ਆਚਾਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਸਮਿਅਕ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਵਿਧ ਪਾਲਨਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ । ਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਅਰਥ ਇਥੇ ਖਾਲੀ ਵੇਖਣਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਗੁੱਚੀ, ਸ਼ਰਧਾ ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਤ ਵੀ ਹੈ। ਸੱਚ ਨੂੰ ਉਲਟ ਵੇਖਨਾ, ਝੂਠੀ ਸ਼ਰਧਾ, ਝੂਠੀ ਪ੍ਰਤੀਤ ਮਿਥਿਆ ਦਰਸ਼ਨ ਹੈ । ਅਚਾਰਿਆ ਮਿਥਿਆ ਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਚਨ ਲਈ 8 ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਆਚਾਰਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
1. ਨਿਸ਼ੰਕਿਤ :-ਆਮ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਬੁੱਧੀ ਛੋਟੀ ਹੈ ਸ਼ਾਸਤਰ ਗਿਆਨ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਸਾਲ ਹੈ ਤੱਤਵ ਗਿਆਨ ਦੇ ਸਮਝ ਨਾ ਆਉਣ ਤੇ ਵੀ ਵੀਤਰਾਗ ਭਗਵਾਨ ਦੀ ਬਾਣੀ ਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਸ਼ੌਕਾ ਨਾ ਕਰਨਾ। ਸਮਿਅਕ ਦਰਸ਼ਨ ਵਾਲਾ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਤੀਰਥੰਕਰ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਕਲਿਆਨ ਲਈ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਿਸ਼ਕਾਂਕਸ਼ਮਿਤ :- ਦੂਸਰੇ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਪ੍ਰਤਿ ਝੁਕਨਾ । ਸੱਚੇ ਅਰਿਹੰਤਾ (ਵੀਤਰਾਗ) ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਚਨਾ ਦੇ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਛੋਟਾ ਸਮਝਣਾ। ਨਿਰਵਿਚਿਕਤਸਾ -ਧਰਮ ਦੇ ਫਲ ਪ੍ਰਤਿ ਸ਼ਕ ਰੱਖਣਾ।
3.
4. ਅੜਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ :—ਸਾਰੇ ਦੂਸਰੇ ਗੁਰੂਆਂ ਮਤਾਂ ਤੇ ਪੰਥ ਨੂੰ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਨਾ । ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਸੱਚ ਨਾਲ ਗੁਰੂ ਮੁੜਤਾ ਅਤੇ ਧਰਮ ਮੁੜਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਰਖਾਤਾਵਾਂਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੋ ਕੇ ਸੱਚ ਦੇਵ, ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਧਰਮ ਪ੍ਰਤਿ ਸ਼ਰਧਾ ਰੱਖਣਾ ਹੀ ਅਮੁੜ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਹੈ ।
2.
5.
6.
7.
8.
ਉਪਵਰਿਹਣ :---ਸਮਿਅਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸਹਿ ਧਰਮੀ ਦੇ ਸਦਗੁਣਾਂ ਦੇ ਮਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਕਰਨਾ ਉਸ ਸਹਿ ਧਰਮੀ ਦੇ ਸਦਗੁਣਾਂ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨਾ, ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ, ਧਰਮ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਾ, ਧਰਮ ਰੁਚੀ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇਣਾ।
ਸਿਥਰੀ ਕਰਨ :-ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਧਰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਦੇਵ, ਮਨੁੱਖ, ਪਸ਼ੂ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ੰਕਟ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਜੇਹੇ ਸਮੇਂ ਵੀ ਧਰਮ ਪ੍ਰਤਿ ਸ਼ਰਧਾ ਨੂੰ ਨਾਂ ਖੁਦ ਗੇਰਨਾ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਭਰਿਸ਼ਟ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ।
ਵਾਤਸ਼ਲਯ :—ਜਿਵੇਂ ਗਾਂ, ਬੱਛੇ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਪਣੇ ਸਹ ਧਰਮੀ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ, ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨਾ, ਰੋਗੀ, ਬਿਰਧ, ਤਪਸਵੀ, ਗਿਆਨੀ ਸਥਵਰ ਸਾਧੂ ਦੀ ਭੋਜਨ ਪਾਣੀ, ਵਸਤਰ, ਪਾਤਰ ਨਾਲ ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ, ਖੁਦ ਕਸ਼ਟ ਝਲ ਕੇ ਹੋਰਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾਂ।
ਪ੍ਰਭਾਵਨਾ :-ਸਮਿੱਅਕ ਗਿਆਨ, ਸਮਿਅਕ ਦਰਸ਼ਨ, ਸਮਿਅਕ ਚਾਰਿੱਤਰ ਰੂਪ ਰਤਨਾ ਨਾਲ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਨਾਉਣਾ ਆਂਤਰਿਕ (ਅੰਦਰਲੀ)ਪ੍ਰਭਾਵਨਾ ਹੈ । ਔਖੇ
ἐξ
