________________
?
ਗੁਜਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਮ ਭਾਵ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਨਿਰਦੋਸ਼ ਚਰਿਆ ਵਾਲੇ ਹਨ ਸ਼ੁਧ ਧਰਮ ਦਾ ਠੀਕ ਉਪਦੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ ਉਹ ਹੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਅਖਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
ਗੁਰੂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰੂਪ ਹਨ ਆਚਾਰੀਆ, ਉਪਾਧਿਆ ਤੇ ਸਾਧੂ ਅਸੀਂ ਤਿੰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਸੰਖੇਪ ਵਰਨਣ ਕਰਾਂਗੇ ।
ਹਰ ਧਰਮ ਗੁਰੂ ਸਾਧੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਸਾਧੂਆ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਗੁਰੂ ਆਚਾਰੀਆ ਹੈ । ਨਵਕਾਰ ਮੰਤਰ ਵਿਚ ਤੀਸਰਾ ਸਥਾਨ ਆਚਾਰੀਆ ਦਾ ਹੈ । ਆਚਾਰੀਆ ਉਸ ਨੂੰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਾਧੂ, ਸਾਧਵੀ, ਸ਼ਾਵਕ ਤੇ ਸ਼ੂਵੀਕਾ ਰੂਪੀ ਤੀਰਥ ਦਾ ਮੁਖੀਆ ਹੋਵੇ । ਕਿਉਂਕਿ ਅੱਜ ਕਲ ਭਰਤ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਤੀਰਥੰਕਰ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਸੋ ਅੱਜ ਕਲ ਅਚਾਰੀਆ ਦਾ ਸਥਾਨ ਬਹੁਤ ਉਚਾ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਹੈ । ਉਹ ਸਾਧੂ, ਸਾਧਵੀਆਂ, ਸ਼ਾਵਕ ਤੇ ਵੀਕਾਵਾਂ ਤੋਂ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਧਰਮ ਦਾ ਪਾਲਨ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ । ਉਹ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿਚ ਇਕ ਰਾਜੇ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਹੈ । ਉਹ ਸ੍ਰੀ ਸਘ ਰੂਪੀ ਜੈਨ ਧਰਮ ਤੀਰਥ ਦੀ ਕਿਸ਼ਤੀ ਦਾ ਮਲਾਹ ਹੈ । ਆਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਯੁਗ ਅਨੁਸਾਰ ਅਤੇ ਧਰਮ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖ ਕੇ ਕਈ ਫੈਸਲੇ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ । ਉਂਝ ਵੀ ਅਰਿਹੰਤ ਤੇ ਸਿੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਚਾਰੀਆ ਪਦਵੀ, ਅਧਿਆਤਮਕ ਪਖੋਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ । ਹਰ ਅਚਾਰਿਆ ਸਾਧੂ ਦੇ ਨਿਯਮ ਹੀ ਪਾਲਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕਰਤੱਵ ਪੱਖੋਂ ਸਾਧੂ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਹੈ ।
ਆਚਾਰੀਆ ਦੇ 36 ਗੁਣ (1) ਪੰਜ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦਾ ਸੰਬਰ (ਪੰਜ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਤੇ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਵਾਲਾ) ਇਹ ਇੰਦਰੀਆਂ ਹਨ (1) ਸ਼ਰੋਤ (ਸੁਣਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ (2) ਚਕਸ਼ੂ ਵੇਖਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ) (3) ਘਾਣ ਸਿੰਘਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ) (4) ਰਸਣ ਇੰਦਰੀ (ਜੀਭ ਦੇ ਵਿਸੇ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ (5) ਸਪਰਸ਼ਣਇੰਦਰੀਆਂ (ਛੁਹਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ) ਇਨ੍ਹਾਂ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਰਾਗ ਦਵੇਸ਼ ਨਾ ਰਖਣਾ ਹੀ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦਾ ਸੰਬਰ ਹੈ ।
| ਨੋਂ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਬ੍ਰਹਮਚਰਜ | ਆਚਾਰੀਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਬ੍ਰਹਮਚਰਚ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰੇ । 1] ਆਚਾਰੀਆ ਇਸਤਰੀ, ਪਸ਼ੂ ਅਤੇ ਹਿਜੜੇ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਸਥਾਨ ਤੇ ਨਾ ਰਹੇ । 2] ਸੁੰਦਰ ਇਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨਾ ਛੇੜੇ । 3] ਇਸਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਵਾਰ ਵਾਰ ਸੰਪਰਕ ਕਾਇਮ ਨਾ ਰਖੇ । 4 ਇਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਕਾਮੁਕ ਅੰਗਾਂ ਵਲ ਵਾਰ ਵਾਰ ਨਾ ਵੇਖੇ । 5] ਇਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਕਾਮ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਅਤੇ ਗੀਤਾਂ ਵਲ ਧਿਆਨ ਨਾ ਦੇਵੇ । 6} ਪਿਛਲੇ ਭੋਗੇ ਕਾਮ ਭੋਗਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਨਾ ਕਰੇ । 7) ਕਾਮ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਾ ਕਰੇ । 8] . ਜਰੂਰਤ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਭੋਜਨ ਨਾ ਕਰੇ । 9] ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਆਦੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਪਖੋਂ ਨਾ ਕਰੇ, ਗਹਿਣੇ ਨਾ ਪਹਿਨੇ ।
૬૧
