________________
(1) ਜੌਤਿਸ਼ (ਸਵੰਤਸਰ) 2, ਸੁਪਨਸ਼ਾਸਤਰ 3) ਲਛਨਸ਼ਾਸਤਰ 4) ਸ਼ਗੁਨਸਾਸ਼ਤਰ 5) ਸ਼ਰੀਰ ਸ਼ਾਸਤਰ 6) ਉਤਪਾਤ (ਅਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਭਵਿਖ ਬਾਣੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸ਼ਾਸਤਰ) ਭੂਮੀ ਕੱਪ (7) ਅੰਗ ਸਫੂਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੱਠਾਂ ਸਾਸ਼ਤਰਾਂ ਦੇ ਜਾਨਕਾਰ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਦੱਸ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । ਪਰ ਸੁਨਵਾਦੀ ਤਾਂ ਇੰਨਾਂ ਵੀ ਜਾਣਦੇ । ਨਵਾਦ ਅਨੁਸ਼ਾਰ ਭੂਤ ਭਵਿਖਤ ਦਾ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ । (9) .
ਕੋਈ ਕੋਈ ਜੋਤਸ਼ ਸੱਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਜੋਤਸ਼ੀ ਦਾ ਗਿਆਨ ਵੀ ਉਲਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹਾ ਵੇਖ ਕੇ ਅਕ੍ਰਿਆਵਾਦੀ ਸੱਚੀ ਵਿਦਿਆ ਦਾ ਨਾ ਆਪ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਕਰਨ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। (10)
ਕੋਈ ਕੋਈ ਮਣ, ਬਾਹਮਣ (ਬੁੱਧਮਤ ਦੇ ਮਹੰਤ) ਆਪਣੀ ਆਪਣੀ ਸਮਝ ਅਨੁਸਾਰ ਲੋਕ ਦਾ ਸਵਰੂਪ ਜਾਣਕੇ ਆਖਦੇ ਹਨ । ਕਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦਸਦੇ ਹਨ। ਦੁੱਖ ਆਪਣੀ ਕਿਆ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਪਰ ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਦਾ ਆਖਣਾ ਹੈ “ਮੁਕਤੀ ਗਿਆਨ ਤੇ ਕ੍ਰਿਆ ਰਾਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ (ਇਕੱਲੀ ਕ੍ਰਿਆਨਾਲ ਨਹੀਂ) ।” (11) | ਤੀਰਥੰਕਰਾਂ ਕੇਵਲੀ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਅੱਖ ਹਨ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਸੱਚੇ ਰਾਹ ਲੈ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਹਨ । | ਪਰਜਾ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । (ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਹੈ, ਹੇ ਮਾਨਵ ! ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਮਿਥਿਆਤਵ (ਅਗਿਆਨ) ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਿਉਂ ਤਿਉਂ ਆਵਾਗਮਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਜਿਸ ਕਾਰਣ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਜਨਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । (12)
ਜੋ ਰਾਕਸ਼ (ਵਿਯੰਤਰ) ਹਨ, ਯਮ ਲੋਕ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜੋ (ਵੈਮਾਨਿਕ) ਹਨ ਜੋ ਗੰਧਰਵ ਹਨ ਤੇ ਦੇਵਤੇ ਹਨ ਜੋ ਅਕਾਸ਼ਗਾਮੀ (ਵਿਦਿਆਧਰ ਅਤੇ ਪੰਛੀ) ਹਨ ਅਤੇ ਭੂਮੀਚਰ ਹਨ ਉਹ ਸਾਰੇ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਕਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਭੱਟਕਦੇ ਹਨ । (13)
ਜਿਵੇਂ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਸਵੈ ਭਰਮਨ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਥਾਹ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ । ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਤੇ ਇਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਭੋਗੀ ਜੀਵ, ਸਥਾਵਰ ਤੇ ਤਰੱਸ ਗਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਹਨ ਇਸ ਡੂੰਘ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਨਾ ਤੈਰਨ ਯੋਗ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । (14)
ਅਗਿਆਨੀ ਜੀਵ ਸਾਵਦਯ (ਪਾਪ) ਕਰਮ ਕਾਰਣ, ਪੁਰਾਣੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਅਤੇ ਸਮਝਦਾਰ ਪੁਰਸ਼ ਅਕਰਮ (ਆਸ਼ਰ ਵਰਹਿਤ) ਹੋ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਸ਼ੁਧੀਮਾਨ ਪੁਰਸ਼ ਲੋਕ ਤੇ ਅਭਿਮਾਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਉਹ ਸੰਤੋਖੀ ਬਣਕੇ, ਪਾਪ ਕਰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। (15) ਜੋ ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ ਲੋਭ ਦੇ ਤਿਆਗੀ, ਸੰਤੋਖੀ ਤੇ ਪਾਪਕਰਮ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
(119]
|
