________________
*
A.
7
.
ਕੋਈ ਆਖਣੋਂ ਹੋਨੂੰ ਸਾਡੇ ਮਹਾਂਰਿਸ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ : **ਇਸ ਸੰਸਾਰੋ ਦੀ ਰਚਨਾ ਸ਼ੇਵੈ ਅਭ (ਵਿਸ਼ਨ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੈ । ਯਮਰਾਂਜ਼ ਨੂੰ ਮਾਂਇਆ ਬਣਾਈ ਹੈ , ਇਸ ਪੱਖ ਲੋਕ ਆਸ਼ਾਸਵਤ (ਨਾਸ਼ਵਾਨ) ਹੈ । (7} ' '
(ਭਾਵ ਪਹਿਲਾ ਸਵੀਂ ਨੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ , ਫੇਰ , ਵੇਖਿਆ ਕਿ , ਸੰਸਾਰ ਬਹੁਤ ਭਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ । ਇਸ ਡਰ ਕਾਰਣ ਜੈਨ ਨੂੰ ਹਲਕਾ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਜ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ । ਯਮਰਾਜ ਨੇ ਮਾਇਆ ਬਣਾਈ । ਇਸ ਮਾਇਆ ਵਿਚ ਫਸੇ ਜੀਵ, ਮਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸੰਸਾਰ ਅਨਿੱਡ ਅਤੇ ਅੰਸ਼ਾਸਵਤ ਹੈ ) " " ਉਪਰ ਦਸੇ ਅਨੋਤੀਰਥੀ (ਦੇਸਰੋ ਮੱਤਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਉੱਤਪੱਤੀ ਦਸਦੇ ਹਨ । ਈ ਉਹ ਸੱਚੇ ਬੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਗੇ | ਲੱਤੇ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਲੋਕ ਦਾ ਕਦੇ ਵਿਨਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ (ਗਲੋਂ ਬਿਨਾਸ਼ੀ 'ਸ਼ੇ ਨਹੀਂ ਢਾਬਾਂ ਉੱਤਪੱਤੀ ਦੀ ਗੱਲ ਅਗਿਆਨਤਾ ਦਾ ਸੂਚਕ ਹੈ। ਇਸੇ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਕੋਈ ਕਰਤਾ : ਜਾਂ ਵਿਨਾਸ਼ਕ ਨੇ ਲੈਂਕ ਐਲਾਏ ਅਨੰਚ ਹੈ : :* ( ' , ' '
4ਟਿੱਪਣੀ-ਸਾਂਖਸ਼ ਸੱਚ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ੜੇ ਰਜੋ, ਮੈ; ਸਮ ਅਵਸਥਾ · ਪਾਕ੍ਰਿਤੀ 3. ਹੈ : ਇਚ ਪ੍ਰਤੀ ਪੂਰਬ ਭਾਵ ਆਤਮਾ ਡੇ ਢੰਗ ਅਤੇ ਮੋਕਸ਼ ਸੇ ਕਿਆਵਿਰਤੀ ' ' ਹੈ । ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ , ਜਿਨੇ ਵੀ ਪਦਾਰਥ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕਿੰਨ੍ਹੇ ਗੁਣਾਂ
ਦੀ ਸੱਤਾ ਵੇਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਸੁੰਦਰ ਸ਼ਸ਼ੀ .. ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਲਈ ਸੁਖ ਦਾ ਕਾਰਣ ਸਚੇ ਗੁਣ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਆਖਣੀ ਸੋਕਨ ਲਈ ਦੁੱਖ ਦਾ ਕਾਂਚਣ ਹੋਣ ਕਾਰਣ ਉਹ ਰਜੋ ਗੁਣੀ ਹੈ 1:ਕਾਮ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸ਼ਕੜੀ ਹੌਣ ਕਾਰਣ ਉਹ ਪੁਰਸ਼ ਦੇ ਮੱਰ ਚ ਕਾਰਣੁ ਹੈ ਸ਼ ਲਈ ਉਹ ਤਮੋ ਗੁਣੀ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਪਦਾਰਬ ਸੁਖ ਦੁਖ ਤੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਉਚਪਦੇ ਹp . 8 ਲਈ , ਸਾਰੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿਚ ਤਿੰਨੋਂ ਗੁਣਾਂ ਵਿਚ ਏਸ਼ੀਏ : ਇੱਥੇ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਉਤਪੰਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ । ਪਰ ਕ੍ਰਿਝੀ ਤੇ ਖੂਹਿਲਾਂ ਬੱਲੀ ਤੱਛੁਵਚਨ ਹੈ। ਬੁੱਧੀ ਤੱਤਵ ਤੋਂ ਅਹੰਕਾਰ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ' ਅਹੰਕਾਝ : ਤੋਂ 6 ਗਊ : ਉਤਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨੇ ਨੂੰ 16 ਗਣ ਤੋਂ ਪੰਜ ਤਨ ਮਾਤਰਾਵਾਂ ਹਨ , ਅਤੇ ਉ ਤੋਂ ਵੀ ਆਦਿ ਪੰਜੈ ਮਹਾਉਚ ਉਤਬੰਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ , ਉਤਪੰਨ ਕਰਦੀ ਹੈ । ਈਸਵਰ ਕਿਸ਼ਨ ਨੇ ਸਾਖ ਯਕਕਾ ਵਿਚੀ ਲਿਖੀਆਂ ਹੈ ਵੱਲ प्रकृति विकृति महँदाखा, प्रकृति विकृतयः सप्त षोडषकास्तुविकारो न ਛੁਬਿਰਥਿpਕਿ ਉੴ ਭਾਵ ਸਓ, ਰਜ ਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸੇਮ ਅਵਸਥਾ ਪ੍ਰਤੀ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਸੈ ਤੋਂ ਉਤਨੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ । ਮਾਲ,, ਅਹੰਕਾਉ. ਗੁਰਝਨਮਾਤਰਾ,
[5]
