________________
"ਇਹ ਪੰਜ ਮਹਾਂਭੂਤ ਹਨ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ , ਸੰਜੋਗ ਨਾਲ ਇਕ (ਚੇਤਨ ਸ਼ਕਤੀ ) ਦੀ | ਉਤਪੱਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਹੀ ਇਕ (ਚੰਤਨ ਸਕਤੀ) ਦਾ | ਵਿਕਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।* (8) " ਜਿਵੇਂ ਇਕ ਹੀ ਜੇਖੋ , ਇਕ ਸਮੇਂ ਨਦੀ, , ਸਮੁੰਦਰ, ਪਰਬਤ, ਪਿੰਡਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ । ਇਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਇਹ ਸਰਾ ਪਸਾਰਾ ਇਕ ਆਤਮਾ ਦਾ ਰੂਪ ਹੀ ਹੈ । ਪਰ ਅਨੇਕਾਂ ਢੰਗਾਂ ਵਿਚ ਵਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ।" (9)
ਕੋਈ ਕੋਈ ਅਗਿਆਨੀ ਅਜੇਹਾ ਆਖਦੋਂ ਹਨ ਕਿ ਇਥੋਂ ਹੀ ਆਤਮਾਂ ਹੈ, ਪਰ | ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਕੁਝ ਪਾਪੀ ਪਾਂਣੀ, ਪਾਪ ਕਰਕੇ ਦੁਖ ਉਠਾਂਦੇ ਹਨ । ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਾਣੀ ਦੁਖ-ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਉੱਠਾਉਦੇ ? (30) "
“ਜੋ ਅਗਿਆਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਗਿਆਨੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਦੀ ਅਚਨਾਂ “ਅਲਗ ਅਲਗ ਹੈ ਇਕ ਨਹੀਂ ਹੈ ਹਰ · ਸ਼ਰੀਰ ਵਿਚ ਅਲੱਗ ਆਤਮਾ ਹੈ ਪਰ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਤਮਾ ਦੀ ਕੋਈ ਹੋਂਦ ਨਹੀਂ। ਸੋ ਪਰਲੋਕ ਵਿਚ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਨਿੱਤ (ਅਮਰ} ਪਦਾਰਥ
ਨਹੀਂ* * (1!). | ਇਸ ਮੱਤ ਅਨੁਸਾਰ: ਨਾ ਪਨ ਹੈ ਨਾਂ ਪਾਪ ਹੈ । ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਕੋਈ
ਸੰਬਾਰ ਨੌਹੀਂ, ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਨਾਸ਼ ਹੋ ਜਾਣ ਨਾਲ ਆਤਮਾ ਦਾ ਫਲ ਜ ਝ ਜਾਂਦਾ ਹੈi" (12) | ਆਤਮਾ ਨਾ ਖੁਦ ਕਿਰਿਆਂ ਕਠਿੰਦੀ ਹੈ' ਨਾਂ '' ਦੂਸਰੇ ਰਾਹੀਂ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ । ‘ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ, । ਇਸ ਲਈ ਆਤਮਾ
ਅਥਾਰਕਰਲਾਣੇ ਤੋਂ ਉਹਿਤ)' ਹੈ । {13} tity · 1,743 · *ਜੋ ਕੇ ਅਜਿਹਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਫੌਰ ਚਾਬ 'ਗਤੀ ਸੰਸਾਰ 'ਨਰਕ, ਸਵਰਗ, ਪਸ਼ ਤੇ ਮਨੁਖ ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ? ਭਾਵ ਆਉਮਾ ਜੋ ਸ਼ੁਭ ਅਸ਼ੁਭ ਫਲਦਾਂ ਰੇਤਾ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ਇਹ ਜੂਨਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਬੇਕਾਰ ਹੈ ।(14)
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਹ ਅਗਿਆਨੀ ਲੋਕ ਇਥੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ ਨਿਕਲ ਕੇ ਦੁਸਰੇ ਹਨੇਰੇ ਨੂੰ ਪੜੇ ਕਰਦੇ ਹਨ । 15} } 13 ) , ' ' , ' .. ; : :
ਆਤਮਾ ਵੱਟ ਵਾਦਿਆਂ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ । ਪੰਜ ਮੋਹਾਤ ਹਨ ਅਤੋ ਛੇ ਆਤਮਾ ਹੈ ਆਤਮਾਂ ਨਿਤ (ਅਮਰ) ਅਤੇ 'ਲੋਕ ਨਿਤ ਹੈ । (16) | ਟਿੱਪਣੀ ਗਾਥਾ ਨੰ:8--ਚਾਵਾਕ ਮੂਡ, ਅਨੂਸਾਰ ਠੀਕ ਪੰਜ , ਕੁੜੀ ਦੀ ਸਰੀਰ ਦੇ . ਵਿਨਾਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਲੋਕ, ਪਰਲੋਕ ਭੋਲਨ, ਵਾਲ ਸ਼ੜੀ ਹੈ।
ਆਤਮਾ ਦੀ ਕੋਈ ਵਖ ਹੱਦ ਨਹੀਂ। ' '
.
HE':
' [6] '