________________
ਮੈਕਸ਼ਵਾਦ :: ਭਾਰਤੀ ਬਸ਼ਨਵਿਚ ਮੋਕਸ਼ ਜਾਂ ਨਿਛਵਾਨ ਸਬੰਧੀ ਸਪਸ਼ਣ ਵਿਚਧਾਰਾਂ ਚੈਨ ਅਤੇ ਬੁੱਧ :ਸ਼ਨ ਜ਼ਿਲਣੀ ਹੈ, ਹਿੰਦੂਵਾਂ ਉੁਵਚ ਸੜਕੂਸ਼ ਦੇ ਲੋਕ ਸੁੱਖਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ।ਉਖਨਿਧਾਂ ਅਛੋਆਤਮਾ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮ: ਦੇਸ਼: ਕਨ੍ਹਾਂ ਗਿਆਂ ਹੈ । ਭਾਵ ਇਕ : ਆਤਮਾ ਹੀ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ : ਜੀਵ ਵਿਚ ਸਮਾਈ ਹੈ : ਜਬੜੀ ਆਤਮਾਂ : ਡੰਰਮ ਬੰਧ ਮੁਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਬ੍ਰਹਮ ਵਿਚ ਸਮਾਂ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਬੁੱਧ ਧਰੇ? ਆਨਾਰੋਮਚੀ ਹੈ ਬਧਾਂ ਧਾਰਮpਮਝੇਮਾ ਨੂੰ ਅਜੋਰ ਅਮਚ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ। ਜਦ ਆਤਮਾ ਨੇ ਮਰ ਹੀ ਜਾਣਾ ਹੈ ਥਾਂ ਨਿਰਵਾਨ ਕਿਸ ਦਾ ਹੋਣਾਂ ਹੈ .? ਇਸ ਗਲ ਦਾ ਉਤਰ ਬੁਧ ਧਰਮ • ਚੱਲ ਨਹੀਂ । ਆਰੀਆ ਸਮਾਜੀ ਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਆਤਮਾਂ ਦਾ ਵਾਪਸ ਆਉਂਣਾਂ' ਮੰਨਦੇ ਹਨ । ਪਰ ਕੌਣ ਬੈਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਕੇ ਫੇਰ ਕੱਦ ਵਿਚ ਆਏਂਗਾ ਸੋ ਮੋਕਸ਼ ਵਾਰੇ ਇਕ ਕੁਖ ਜੋ ਜੈਨ ਧਰਮ ਵਿਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ । ਹੌਰ ਕਿਸੇ ਧੇਖ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਮੋਕਸ ਸਵਰਗੇ 'ਨੰ : ਸਵਰਗ ਭੋਗ ਭੂਮੀ ਹੈ । ਚਾਰੇ ’ਗਤੀਆਂ ਤੋਂ ਜੀ ਆਤਮਾਂ ਦਾ ਛੁਟਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂਣਾ ਅਤੇ ਨਿੱਜੋਂ ਵਰੇਵਿਥਿਹੋਣਾ ਹੀ ਮੋਕਸ਼ ਹੈ । : : : : : : : : : : : : : : : : *
* ਜਿਵੇਂ ਬੀਜੇ' ਚੋਂ ਜੇਲ ਜਾਣ ਤੇ ਬੀਜਾਂ ਡੋਰ ਨੇ ਉੱਚੀ ਸਕFਉਥੋਂ ਕਾਂਰ ਝਰੋਮ .. ਰੂਪੀ ਬੀਜ ਜੰਲ ਜਾਣਨਾਲ ਸੰਸਾਰ (ਜਨਮ ਮਰਨੋ) ਰੂਪੀ ਅੰਰ ਨਹੀਂ ਫੁਟਦੀ " ਜੈਨ ਧਰਮ :| ਜਦੋਂ ਆਤਮਾ ਸਮਿਅਕ ਗਿਆਨ, ਸਮਿਅਕ ਦਰਸ਼ੇਨ ਅਤੇ ਸਮਿਅਕ ਚਾਰਿਤਰ ਦੀ ਸਾਧਨਾ ਨਾਲ ਕੇਵਲ ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਵੰਨਸ਼ਚੈ ਹੀ ਮੋਕਸ਼ ਦੀ ਹੱਕ ਦਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਇਹ ਨਿਰਵਾਨ ਹੈ . । ਸਰਵੇ ਕਰਮ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਹੀ ਮੋਕਸ਼ ਹੈ | ਕਸ਼ਾਏ ਦਾ ਨਾਸ 10 ਵੇਂ ਗੁਣ ਸਥਾਨ ਤਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਇਕ ਵਾਰ ਬੰਧੇ ਕਰਮ ਦਾ ਕਦੇ ਤਾਂ ਕਦੇ ਖਾੜਮਾਂ ਹੋਣਾ ਹੀ ਹੈ । ਖਾਤਮਾ ਹੋਣ ਤੇ ਉਹ ਕਰਮ ਮੁੜ ਪ੍ਰਗਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਜਦ ਤਬ ਆਸਰਵ ਦੇਵਾਰੋ ਖੁਲਾ ਹੈ ਤੱਦ ਤਕ ਕਰਮ ਪ੍ਰਭਾਤ ਆਉਂਦਾ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਪਿਛਲੇ ਬੰਧੇ ਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਭੋਗ ਕੇ ਇਸ ਹਨੇਰੇ ਨੂੰ ਆਤਮ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਨਵੇਂ ਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਰਾਗ ਵੇਬ ਕਾਰਣ ਬੰਨਦਾ ਹੈ । ਭਾਵ ਕਰਮ ਪ੍ਰਮਾਣੂਆਂ ਦਾ ਆਉਣਾ ਅਤੇ ਬੰਧਨਾ ਬਨਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਆਸ਼ਰਵ ਦਾ ਨਿਰੋਧ ਹੀ ਸੰਬਰ (ਕਰਮ ਚੌਕ) ਦੀ ਸਾਧਨਾ ਹੈ ।
ਮਿਥਿਆਤਵ, ਅਵਤ, ਖਾਦ, ਕਸ਼ਾਏ, ਅਤੇ ਯੋਗ ਇਹ ਪੰਜ ਆਸ਼ਰਵ ਹਨ। .
।
੩੨੪ 24
