________________
ਕੋਈ ਜਵੀਕਾਰ
ਤੋਂ ਦੂਸਰੇ ਜਨਮ ਤਕ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਤੇਜਸ ਸਰੀਰ ਦੇ ਂ ਨਿਰਮਾਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਕ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਰਮਣ ਸਰੀਰ, ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਗਲਾਂ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ । ਕਾਰਮਣ ਸਰੀਰ ਜੀਵ ਦੀ ਕਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਗਤਿ ਤਹਿ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਤੇਜਸ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪਾਚਨ ਸ਼ਕਤੀ ਂ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਦੋਹੇ ਸੂਖਮ ਅਤੇ ਇੰਦਰੀਆਂ ਰਹਿਤ-ਸਰੀਰ ਹਨ । ਜੈਨ ਧਰਮ ਵਿਚ ਹਰ ਆਤਮਾ ਵਿਚ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਬਨਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜੈਨ ਧਰਮ ਈਸ਼ਵਰ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਮੁਕਤ ਆਤਮਾਵਾਂ ਦਾ ਉਪਾਸਕ ਹੈ ਰਾਗ ਦਵੇਸ਼ ਕਾਰਣ ਆਤਮਾ ਕਰਮ ਬੋਧਾ ਵਿਚ ਵਸੀ ਹੋਈ ਹੈ । ਧਰਮ ਬੰਧਤ ਮੁਕਤਾ ਅਵਸਥਾ ਹੀ ਈਸ਼ਵਰ ਅਵਸਥਾ ਹੈ। ਗੁਣਾਂ ਪੱਖੋਂ ਈਸ਼ਵਰ ਇਕ ਹੈ ਪਰ ਸੰਖਿਆ ਪਖੋਂ ਨਹੀਂ । ਸੰਖਿਆ ਪਖੋਂ ਚਾਰ ਮੁਕਤ ਆਤਮਾ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਹੈ । ਜੈਨ ਧਰਮ ਗੁਣ ਪੂਜਕ ਹੈ 'ਬਿਅਕਤੀ ਮੁਲਕ ਨਹੀਂ।ਜਿਸ ਵਿਚ ਵੀਰਰਾਗਲਾ, ਹੈ ਉਹ ਹੀ ਜੈਨ ਧਰਮ ਵਿਚ ਪੂਰਨ ਯੋਗ ਹੈ।ਜ
·C
7
2
ਜੈਨ ਧਰਮ ਅਧਿਆਤਮਕ ਧਰਮ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਚੈਨ ਧਰਮ ਜੀਵ ਵਾਰੀ ਹੈ ਮੋਕਸ਼ ਈ (ਹੈ, ਨਿਰਬਾਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਆਤਮਾ, ਲੜਕ, ਸਵਰਗ ਅਤੇ ਕਰਮ ਵਲ ਨੂੰ ਮੰਗਦਾ ਹੈ । ਜੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਇਕ ਹੀ ਆਤਮਾ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਵਿਆਪਤ ਹੈ ਤਾਂ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਜੀਵ, ਇਕੋ ਸਮੇਂ ਇਕ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਣ। ਪਰ ਬਿਨਤਾਵਾਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ । ਸੋ ਇਕ ਆਤਮਾ ਤੇ ਇਕ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਇੱਕ ਆਤਮ ਦੇ ਚੋਣ, ਤੇ ਸਾਰੀਆ ਆਤਮ ਦਾ ਸਵਰ ਇਕ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਕਰਮ, ਗਰੀ, ਇਕ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਨਮ ਅਤੇ ਮਰਨ ਇਕੋ ਸਮੇਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਪਰ ਇਕ ਵਿਆਪਤ ਆਤਮਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਹ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਦਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਆਤਮਾ ਦਾ ਸ਼ੁਧ ਸਵਰੂਪ ਹੀ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਹੈ । ਸੋ ਆਤਮਾ ਦੀ ਕਰਮ-ਮੁਕਤ ਅਵਸਥਾ ਹੀ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਹੈ । ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਜਾਗ ਦਵੇਸ਼ ਦੇ ਝਮੇਲੇ ਵਿਚ ਫਸ ਕੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਰਚਨਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ । ਕਰਤਾਵਾਦ ਨੇ ਨਾਲ਼ਤਿਕ ਪੁਨੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਪਰਾਇਆ ਹੈ ।
7
1233 245
੨੩
ਦੀ ਲੜੀ