________________
ਜੇ ਆਦਮੀ ਕਪੱੜੇ ਪਹਿਨੇ ਇਸਤਰੀ ਨੂੰ ਪੁਰਸ਼ ਆਖਣ ਵਿੱਚ ਪਾਪ ਕਰਮ ਇਕੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਝੂਠ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ ਤਾਂ ਪਾਪਾ ਦੇ ਦਲਦਲ ਵਿੱਚ ਫਸਿਆ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ।
cc
ਜੇ ਝੂਠੀ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ, ਸੱਚੇ ਸ਼ਵਰਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਪਦਾਰਥ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਬੋਲਨ ਤੇ ਪਾਪ ਕਰਮ ਦਾ ਬੇਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਜਾਵਾਂਗੇ ' ਆਖਦੇ ਸਾਡਾ ਇਹ ਕੰਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਆਦਿ ਭਵਿੱਖ ਸਬੰਧੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਰਤਮਾਨ ਅਤੇ ਭੂਤਕਾਲ ਸਬੰਧੀ ਭਾਸ਼ਾ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਮੁਨੀ ਨੂੰ ਬੋਲਣੀ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਆਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇ ਕੰਮ ਨਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਝੂਠ ਬੋਲਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਵੀ ਲੱਗੇਗਾ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਨੀ ਦੀ ਬੇਇਜ਼ਤੀ ਅਤੇ ਜੱਗ ਹਸਾਈ ਹੋਵੇਗੀ ।
ਭੂਤ, ਵਰਤਮਾਨ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਸਬੰਧੀ ਜਿਸ ਵਸਤੂ ਸਵਰੂਪ ਨੂੰ ਜਿਸ ਕੰਮ ਦੇ ਸਵਰੂਪ ਨੂੰ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਾ ਜਾਣਿਆ ਉਸ ਵਾਰੇ ਇਹ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੈ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੀ । ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਬੋਲੇ ॥੬-੮॥
ਭੂਤ, ਭਵਿੱਖ ਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਕਾਲ ਸਬੰਧੀ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਕ ਹੋਵੇ ਉਸ ਵਾਰੇ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਹੈ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਂ ਆਖੇ। ॥੯॥
ਭੂਤ, ਭਵਿੱਖ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਕਾਲ ਵਾਲੇ ਜਿਸ ਪਦਾਰਥ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਾਰੇ ਸ਼ੰਕਾ ਨਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਹ ਪਾਪ ਰਹਿਤ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸਾਧੂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਖੇ। ॥੧੦॥
ਅਤੇ ਕਠੋਰ ਭਾਵ ਸਨੇਹ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਜਿਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਦਾ ਉਪਘਾਤ ਵਿਸ਼ੇਸ ਹੋਵੇ ਅਜਿਹੀ ਪਾਪਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਜੇਕਰ ਸੱਚ ਵੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਨਾਂ ਬੋਲੇ। ॥੧੧॥