________________
(8) ਇੰਦਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਆਖਦੇ ਹਨ । ਸੰਸਾਰ ਹੀ ਇੰਦਰੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ
ਹੈ । - ਅਚਾਰਾਂਗ (9) ਜਿਵੇਂ ਕੱਛੂ ਖਤਰੇ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ, ਆਪਣੇ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਸਮੇਟ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਉਸੇ
ਪ੍ਰਕਾਰ ਗਿਆਨੀ ਮਨੁਖ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਕਾਰ ਤੋ ਮੋਹ ਤੋੜ ਕੇ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਤਮ
ਗਿਆਨ ਅੰਦਰ ਇੱਕਠਾ ਕਰਕੇ ਰਖੇ । ਸੂਤਰਕ੍ਰਿਤਾਂਗ (10) ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਪਿਆਰੇ ਭੋਗਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਿੱਠ ਫੇਰ
ਲੈਂਦਾ ਹੈ ।ਸਭ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਭੋਗਾਂ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਹੀ ਸੱਚਾ ਤਿਆਗੀ ਹੈ । - ਦਸ਼ਵੇਕਾਲਿਕ
ਅਪਰਿਗ੍ਰਹਿ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਨਾ ਕਰਨਾ (1) ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਜਕੜਨ ਵਾਲੀ ਸੰਹਿ ਵਿਰਤੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕੋਈ ਜੰਜੀਰ
ਨਹੀਂ । - ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਵਿਆਕਰਨ (2) ਜੇ ਮੋਹ ਮਮਤਾ ਵਾਲੀ ਬੁਧੀ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਮੋਹ ਮਮਤਾ ਦਾ ਤਿਆਗ ' ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਜਿਹਾ ਜੀਵ ਹੀ ਸੰਸਾਰ ਦਾ ਜੇਤੂ ਹੈ ਜੋ ਮੋਹ ਮਮਤਾ ਨਹੀਂ ਰਖਦਾ ।
- ਅਚਾਰਾਂਗੇ (3) ਜੀਵ ਆਤਮਾ ਨੂੰ, ਜੋ ਅੱਜ ਤੱਕ ਦੁਖਾਂ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਮਿਲੀ ਹੈ ਉਹ ਪਰ ਪਦਾਰਥਾਂ
| ਪ੍ਰਤੀ ਮਿਲਾਪ ਕਾਰਣ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਸਬੰਧ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਤਿਆਗ ਦੇਣੇ
ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ | - ਦਸ਼ਵੈਕਾਲਿਕ (4) ਵਸਤੂ ਪ੍ਰਤੀ ਲਗਾਵ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਹੀ ਪਰਿਹਿ ਹੈ । - ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਵਿਆਕਰਨ (5) ਪ੍ਰਮਾਦੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ) ਮੱਨੁਖ ਧਨ ਰਾਹੀਂ ਨਾ ਇਸ ਲੋਕ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਰਖਿਆ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਪਰਲੋਕ ਵਿਚ ।
- ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਵਿਆਕਰਨ (6) ਮੁਨੀ ਜੋ ਵੀ ਕਪੜੇ, ਭਾਂਡੇ, ਕੰਬਲ ਅਤੇ ਰਜੋਹਰਨ ਰਖਦੇ ਹਨ ਉਹ ਸਭ ਸੰਜਮ
ਦੀ ਰਖਿਆ ਲਈ ਰਖਦੇ ਹਨ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੰਹਿ ਪਿਛੇ ਕੋਈ ਵਸਤਾਂ ਦੇ ਇੱਕਠ
ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ । - ਦਸ਼ਵੈਕਾਲਿਕ (7) ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਪਰਿਹਿ ਤੋਂ ਬੜਾ ਕੋਈ ਜੰਜਾਲ ਜਾਂ ਜੰਜੀਰ ਨਹੀਂ ।
- ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਵਿਆਕਰਨ (8) ਇਛਾਵਾਂ ਅਕਾਸ਼ ਤੋਂ ਵੀ ਉਚੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ । - ਉਤਰਾਧਿਐਨ (9) ਕਾਮਾਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅੰਤ ਕਰਨਾ ਹੀ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਅੰਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ।
- ਦਸ਼ਵੈਕਾਲਿਕ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ
126
