________________ कथाबाह्य संदर्भ नंदीसूत्रकाराचा भावार्थ असा आहे की, “हे सर्व ग्रंथ जर मिथ्यादृष्टी असलेल्यांनी वाचले तर ते मिथ्याश्रुत ठरतात. अन्यथा सम्यक्दृष्टी ठेवून तारतम्याने वाचल्यास तेच ग्रंथ सम्यक्श्रुत ही ठरतात. इतकेच नव्हे तर, मिथ्यादृष्टी व्यक्तीने हे ग्रंथ वाचून जर सम्यक् बोध घेतला तर त्याही अर्थाने भारत, रामायण, कौटिलीय अर्थशास्त्र, वेद इत्यादी ग्रंथ सम्यक्श्रुत ठरतात.” कौटिल्यशास्त्राला मिथ्याश्रुतांच्या यादीत टाकल्यामुळे काही अभ्यासकांचा असा गैरसमज झाला की नंदीसूत्रकाराला या सर्व ग्रंथांना झिडकारून फक्त जैनधर्मीय ग्रंथांची उपादेयता सांगावयाची आहे. अभ्यासकांनी काढलेला हा निष्कर्ष खरोखरच गैरसमजावर आधारित आहे. कारण ग्रंथांचे तात्पर्य शोधताना नंदीसूत्रकाराला निरपेक्ष तटस्थ परंतु उदारमतवादी दृष्टिकोण अपेक्षित आहे. अर्थातच कौटिल्याच्या अर्थशास्त्राकडेही तो याच दृष्टीने पाहतो. उत्कृष्ट राज्यव्यवस्थेचा आदर्श म्हणून व्यावहारिक किंवा लौकिक दृष्टीने अर्थशास्त्राला तो महनीय ग्रंथच समजतो. 'मिथ्याश्रुत' म्हणून बाजूला टाकलेल्या ग्रंथांकडे बघण्याची नवी दृष्टी नंदीसूत्रकाराने दिल्यामुळे पुढील काळात जणू विविध विषयांवर लिखाण करण्यासाठी जैन आचार्यांना एक नैतिक बळ प्राप्त झाले. त्यायोगेच त्यांनी रामायण, महाभारत, अर्थशास्त्र, षड्दर्शने किंबहुना इतर लाक्षणिक ग्रंथही अतिशय उत्साहाने लिहिले. अर्थात् हे करताना त्यांनी जैनीकरणाच्या प्रक्रियेचा आधार मात्र जरूर घेतला कारण त्यांच्या दृष्टीने तीच सम्यकदृष्टी होती. नंदीसूत्रातील ‘मिथ्याश्रुत' शब्दाकडे पूर्वग्रहदूषितपणे न पाहता व्यावहारिकपणे पाहण्याचा नंदीसूत्रकाराचा सल्ला मोलाचाच म्हटला पाहिजे. जैन कथासाहित्यात 140
