________________
-
मुन्दरबोधिनी टीका अ. १ कूणिकचेटकयोयुद्धद्योगः
१६९ ततः खलु स चेटको राजा त्रिभिर्दन्तिसहयथा कूणिको यावद् वैशाली नगरों मध्य-मध्येन निर्गच्छति, निर्गत्य यत्रैव ते नवमल्लकी-नवलेच्छकीकाशी-कौशलका अष्टादशापि गणराजास्तत्रैवोपागच्छति ।
ततः खलु स चेटको राजा सप्तपञ्चाशता दन्तिसहस्रः, सप्तपञ्चाशता अश्वसहस्रैः, सप्तपश्चाशता रथसहस्रः, सप्तपञ्चाशता मनुस्यकोटिभिः, सार्दै संपरिवृतः सर्वद्धर्या यावद् रवेण शुभैर्वसतिप्रातराशेर्नातिविप्रकृष्टैरन्तरैर्वसन २ विदेहं जनपदं मध्य-मध्येन यत्रैव देशप्रान्तस्तत्रैवोपागच्छति, उषागत्य स्कन्धावारनिवेशनं करोति, कृत्वा कूणिकं राजानं प्रतिपालयन् युद्धसज्जस्तिष्ठति ।
____ ततः खलु स कूणिको राजा सर्वद्धर्या यावद् रवेण यत्रैव देशमान्तस्तत्रैवोपागच्छति, उपागत्य चेटकस्य राज्ञो योजनान्तरितं स्कन्धावारनिवेशं करोति । आज्ञा देता है। कूणिकके समान वह भी अपने पट्टहाथीपर चढता है।
वहासे वह चेटक राजा तीन २ हजार हाथी, घोडे, रथ और तीन करोड सैनिकोंके साथ कूणिकके समान ही अपनी वैशालीनगरीके यीचो-बीच होकर जहाँ वे अठारहों गणराजा थे वहा आया ।
और वहाँ चेटक राजा सत्तावन हजार हाथी, ससावन हजार घोडे, सत्तावन हजार रथ, और सत्तावन कोटि सैनिकोंसे परिवेष्टित हो सभी प्रकारके साज-बाज और बाजे-गाजेके साथ अच्छे स्थानोंमें प्रात:कालिक भोजन करते हुए थोडी २ दूरपर डेरा डालकर विश्राम करते हुए विदेह देशके बीचो-बीचसे होते हुए जहाँ देशका प्रान्तसीमाभाग था वहाँ आया । वहाँ आकर अपने शिविर तैयार करवाया और लडाईके लिये राजा कूणिककी प्रतीक्षा करने लगा।
ત્યાંથી તે ચેટક રાજા ત્રણ ત્રણ હજાર હાથી ઘોડા રથ અને ત્રણ કરોડ સૈનિકે સાથે કૃણિકની પિઠેજ પિતાની વૈશાલી નગરીની વચમાં થઈને જ્યાં તે અઢાર ગણરાજાઓ હતા ત્યાં આવ્યો
અને ત્યા તે ચેટક રાજ સત્તાવન હજાર હાથી સત્તાવન હજાર ઘેડા સત્તાવન હજાર રય તથા સત્તાવન કરેડ સેનિકેથી ઘેરાઈને તમામ પ્રકારના સાજ બાજ અને વાજા ગાજા ની સાથે સાથે સારાં સ્થાનમાં પ્રાતઃ કાલિક ભજન કરતા થકા, થેડે થોડે દૂર મુકામ કરતા થકા, વિશ્રામ લેતા થકા, વિદેડ દેશની વચ્ચે-વચ થઈને
જ્યા દેશની સરહદ હતી ત્યાં આવ્યા ત્યાં આવીને પિતાની છાવણ તૈયાર કરાવી અને લડાઈ માટે રાજા કૃણિકની રાહ જોવા લાગ્યા.
૨૨
