Page Text
________________
areeन्द्रिका टीका-सूत्रकृताङ्गस्वरूपवर्णनम्.
५७७
त्रयः, तृतीये चत्वारः, चतुर्थे द्वौ, पञ्चमे द्वौ, अवशिष्टेषु एकादशस्त्रध्ययनेषु प्रत्येकत्र एकैक उद्देशनकालः इति एकादश उद्देशनकालाः, तथा द्वितीय श्रुतस्कन्धस्य सप्तस्वध्ययनेषु प्रत्येकत्र एकैक उद्देशनकाल, इति सप्तोद्देशनकालाः, एवं सर्व संकलनया त्रयत्रिश दुद्देशन कालाः, त्रयस्त्रिंशत्समुद्देशनकाला, तथा - पत्रिंशत्पदसहस्राणि ३६००० पदाग्रेण = पदपरिमाणेन प्रज्ञप्तानि । ' प्रज्ञप्तानि ' इत्यस्य लिङ्गवचन विपरिणामेन सर्वत्रान्वयः कार्यः । तथा-अत्र - संख्येयानि अक्षराणि, अनन्तागमाः, अनन्ताः पर्यायाः, परीताः = असंख्यातास्त्रसाः, अनन्ताः स्थावराः सन्ति । उपरि निर्दिष्टाः सर्वे जिन प्रज्ञप्ता भावाः सन्ति । कीदृशा एते ? इत्याह- ' सासया' शाश्वताः कृताः, निवद्धाः पुनः निकाचिताः । त एते भावा अत्र - आख्यायन्ते, प्रज्ञाप्यन्ते, प्ररूप्यन्ते, दर्श्यन्ते, अध्ययनमें तीन, तीसरे अध्ययनमें चार, चौथे अध्ययन में दो, पांचवे अध्ययनमें दो, इस तरह पांच अध्ययनोंमें पन्द्रह उद्देशनकाल हुए । तथा अवशिष्ट ग्यारह अध्ययनों में प्रत्येक में एक उद्देशनकाल होने से ग्यारह उद्देशन काल हुए, इस प्रकार प्रथम श्रुतस्कंध के ये छाईस उद्देशनकाल हुए । द्वितीय श्रुतस्कंधके जो सात अध्ययन हैं उनमें प्रत्येक में एक-एक उद्देशनकाल होने से सात उद्देशनकाल हुए, इस प्रकार दोनों श्रुतस्कंधों के उद्देशनकाल तेंतीस ३३ हो जाते हैं । इसी प्रकार समुद्दे - शनकाल भी तैंतीस हैं । और छत्तीस हजार पद हैं। संख्यात अक्षर हैं, अनंतगमे हैं, अनंतपर्यायें हैं, परीता-असंख्याते त्रस हैं, अनंत स्थावर हैं । ये जीव शाश्वत हैं - द्रव्यार्थिक नयकी अपेक्षासे, कृत- अशाश्वत हैं - पर्यायार्थिक नयकी अपेक्षा से, निबद्ध हैं-सूत्र में ग्रथित होनेसे, निकाचित हैं - निर्युक्ति हेतु उदाहरण आदिके द्वारा ये अच्छी तरह से
યનમાં ત્રણ, ત્રીજા અધ્યયનમાં ચાર, ચેાથા અધ્યયનમાં છે, પાંચમાં અધ્યયનમાં એ, આ રીતે પાંચ અધ્યયનામાં પંદર ઉદ્દેશનકાળ થયાં. તથા ખાકીના અગીયારમાંના પ્રત્યેકમાં એક એક ઉદ્દેશનકાળ હાવાથી, તેમનાં આગીયાર ઉદ્દેશનકાળ થયાં, આ રીતે પ્રથમશ્રુત સ્કંધના કુલ છવીશ ઉદ્દેશનકાળ થયાં. દ્વિતીયશ્રુત સ્ક ંધના જે સાત અધ્યયન છે તે પ્રત્યેકમાં એક એક ઉદ્દેશનકાળ હાવાથી તેના સાત ઉદ્દેશનકાળ થયાં. આ રીતે બન્ને શ્રુત સ્કંધાના મળીને કુલ તેત્રીસ (૩૩) ઉદ્દેશનકાળ થાય છે. એજ પ્રમાણે સમુદેશનકાળ પણ તેત્રીસ છે, અને છત્રીસ डेन्नर यह छे, संख्यात अक्षर छे, अनंत गम छे, अनंत पर्याय। छे, अयખ્યાત ત્રસ છે. અનંત સ્થાવર છે. એ જીવ શાશ્વત છે, દ્રવ્યાકિનયની અપેક્ષ એ નિષદ્ધ છે-સૂત્રમાં ગ્રથિત હાવાથી, નિકાચિત છે-નિયુકિત હેતુ ઉદાહરણ આદિ દ્વારા સારી રીતે પ્રતિષ્ઠિત હાવાથી, એ જીવાર્દિક પદાર્થ જે રૂપે તીથ
न० ७३
| SR No. | 009350 |
| Book Title | Nandisutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 940 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_nandisutra |
| File Size | 58 MB |