Page Text
________________
१. सुबोधिनी टीका सू. १०८ सूर्याभदेवस्य पूर्व भवजीवप्रदेशिराजवर्णनम् ___ यत्र त्रयो मार्गाः सम्मिलन्ति तत् चतुष्कम् चतुष्पथ' यत्र चत्वारो मार्गा
मिलितास्तत्, चत्वरम् अनेकमार्गसंगमस्थानम्. चतुर्मुखं यतश्चतसृष्वपि दिक्षु पन्थानो निस्सरन्ति तत, महापथ:-राजमागः, पन्था सामान्यमार्ग, एतेषामितरेतरयोगद्वन्द्वः, तेषुः तथोक्तपु, महान् प्रचुरः जनशब्द इति वा जनानां परस्परालापादिरूपः, जनव्यूह जनबोलाजनानामव्यक्तवर्णा ध्वनि:, जनकलकला जनानां,कोलाहलध्वनिः तत्र-योलकल्कलयोरय विशेषः बोल अविभाव्यमानवचनविभागः .. कलकलस्तु विभाव्यमानवचनविभाग इति, जनोमि: जनसम्बाधः, जनोत्कलिका-जनानां लघुतरः संघातः,जनसन्निपातः= जनानाम् अन्योन्यस्थानेभ्य एकत्र मीलनम्. यावत्-पपत्-उग्रोग्रपुत्रादिरूपा
टीकार्थ-तब श्रावस्ती नगरी के शृंगाटक-सिंघाडे की आकृति जैसे त्रिकोण वाले मार्ग में, त्रिक-तीनमार्ग से मिले हुए मार्ग में, चत पथमें चार मार्गों से मिले हुए माग में, चत्वर में अनेक मागों के संगमवाले स्थान में,चतुर्मुख-जहांसे चारों दिशाओं में मार्ग निकलते हैं, ऐसे रास्ते में, महा पथ राजमार्ग में, और पथ-सामान्य मार्ग में प्रचुर मात्रा में जनशब्द हुआ,
आपस में यातचीत करने की अवाज निकली, जनव्यूह-जनसमुदाय-आकर इकट्ठा होने लगा, जनबोल-मनुष्यों की अव्यक्त वर्णवाली ध्वनि होने लगी जनकलकल-जनों की कोलाहल रूप ध्वनि होने लगी। वोल में और कल. कल में अन्तर इतनाही है कि बोल में वचनविभाग अविभाव्यमान (अलग२) होता है और कलकल में वचनविभाग विभागमान (अव्यक्त धनि) होता है, जनसम्बा. धजनों के जमघट में होने वाले पारस्परिकविमर्द का नाम जनोमि है। तथा मनु,यों का जो लघुतर संघात है वह जनोत्कलिका है. अन्योन्यस्थानों से आगत ....... नि:-त्यारे श्रावस्ती नगरीना 128-शिगोडानी माति वा विवाવાળા માર્ગમાં, ત્રિક-ત્રણ માર્ગો જ્યાં એકત્ર થાય તે માર્ગમાં, ચતુષ્પથમાં-ચાર રસ્તાઓ જ્યાં ભેગા મળે તે માર્ગમાં, ચવરમાં-ઘણું માર્ગે જ્યાં એકત્ર થાય તે
સ્થાનમાં, ચતુર્મુખ-જ્યાંથી ચોમેર રસ્તાઓ જતા હોય એવા માર્ગમાં, મહાપર્થરાજમાર્ગમાં અને પથ–સામાન્ય માર્ગમાં-ભારે જનશબ્દ થયે. માણસેને ઘાટ થ. પરસ્પર વાર્તાલાપ કરવાથી શેકબકેર થયે. જનબૃહ–જનસમુદાય-એકત્ર થવા લાગે, જનબોલ–માણસોની અવ્યકત અવનિ થવા લા, જનકલકલ-માણસને લાહલરૂપ ધ્વનિ થવા માંડે. બેલમાં અને કેલરવમાં તફાવત આટલે જ છે કે બેલમાં વચન " વિભાગ વિભાવ્યમાન હોય છે અને કલકલમાં વચનવિભાગ વિભાવ્યમાન હોય છે. જનસમ્બાધજના જમઘટ્ટમાં થનાર પારસ્પરિક વિમર્દનું નામ છે. તેમજ માણસને જે લઘુતર સંઘાત છે તે જેનેકલિકે છે. બીજા ઘણું સ્થાનેથી આવેલ માણસે
| SR No. | 009343 |
| Book Title | Rajprashniya Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1966 |
| Total Pages | 499 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_rajprashniya |
| File Size | 36 MB |