Page Text
________________
प्रमेमवोधिनी टीकः पद १२ सू० ६ प्रतरपूरणवक्तव्यनिरूपणम्
.४८१ टोका-अथ कियतीभि रगाहनाभि रास्तीर्यमाणानि द्वीन्द्रिय शरीराणि कियता कालेन सम्पूर्ण प्रतरं प्रपूरयन्ति ? इत्याशङ्कायां जातायाम्अगुलासंख्येयभागप्रमाणाभि रतगाहनाभिः प्रत्यावलिकाऽसंख्येयभागमेकैकावगाहनारचनेनासंख्येयाभिरुत्सर्पिण्यवसर्पिणीमिरापूरयन्ति द्वीन्द्रियशरीराणि प्रतरं सकलम्, तथाचावलिकाया एकैकस्मिन् असंख्येयतमे भागे अगुलासंख्येयप्रमाणा एकैका अवगाहना विरच्यते ततोऽसंख्येयाभिरुत्सपिण्यव सर्पिणीभिः सकलमपि प्रतरं द्वीन्द्रियशरीरैरापूर्यते इत्येतदेवापहारद्वारा प्ररूपयितुमाह-'बे इंदियाणं ओरालियसरीरेहिं बद्धेल्गेहिं एयरो अवहीरइ' द्वीन्द्रियाणा मौदारिकशरीरै बैः प्रतरमपहियते, तत्र कालतोऽपहारमाह-'असंखेजाहिं उस्सप्पिणि ओसप्पिणीहि कालओ' घणप्पमाणमेत्ताओ सेढीओ) अंगुल के तृतीय वर्गमूल धन प्रमाण मात्र श्रेणियां (सेस तं चेव) शेष बही
शरीरपद समाप्त टीकार्थ-दीन्द्रिय जीवों के शरीर कितनी अवगाहनाओं के द्वारा कितने काल में सम्पूर्ण प्रतर को पूरा करते हैं ? ऐसी आशंका होने पर उसका समा. धान करते हैं-अंगुल के असंख्येय भाग प्रमाण अवगाहनाओं से, प्रत्येक आवलिका के असंख्यातवें भाग में एक-एक अवगाहना की रचना करने पर असंख्यात उत्सर्पिणी अवसर्पिणि कालों में दीन्द्रियों के शरीर सम्पूर्ण प्रतर को पूरा करते हैं । इस प्रकार आवलिका के एक एक असंख्यातवें भाग में अंगुल के असंख्यातवें भाग प्रमाण एक एक अवगाहना की रचना की जाती है, तब असंख्यात उत्सर्पिणी अवसर्पिणी कालों में हीन्द्रियों के शरीरों से पूरा प्रतर भरा जाता है । यही बात अपहार के द्वारा प्ररूपण की जाती हैंघणप्पमाणमेत्ताओ सेढीओ) २५ शुसना तृतीय 4' भूसना धन प्रभा भार श्रेलिया (सेसं तं चेव) २५ ते प्रमाणे छे.
શરીર પદ સમાસ ટીકાઈ–કીન્દ્રિય જીના શરીર કેટલી અવગાહનાઓ દ્વારા કેટલા કાળમાં સંપૂર્ણ પ્રતરને પૂરો કરે છે એવી આ શ કા ઉત્પન્ન થતાં તેનું સમાધાન કરે છે–
અંગુલના અસ પેય ભાગ પ્રમાણ અવગાહનાઓથી, પ્રત્યેક આવલિકાના અસ ખ્યા તમા ભાગમાં એક-એક અવગાહનાની રચના કરવાથી અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણીમાં ક્રિીન્દ્રિયેના શરીર સંપૂર્ણ પ્રતરને પુરે કરે છે
એ પ્રકારે આવલિકાના એક એક અસ ખ્યાતમા ભાગમાં અગુલના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણે એક એક અવગાહનાની રચના કરાય છે, ત્યારે અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી– ખવસર્પિણ કાળમાં કીન્દ્રિયોના શરીરથી પુરે પ્રતર ભરાઈ જાય છે. એજ વાત અપહારના દ્વારા પ્રરૂપિત કરાય છે
| SR No. | 009340 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 881 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 64 MB |