Page Text
________________
जीवाभिगमसूत्र 'कहि णं भंते चंद(हे पन्नत्ते' कर खलु भदन्त ! चन्द्रहदः प्रज्ञप्तः ? भगवानाह-हे गौतम ! उत्तरकुरुहृदस्य दक्षिणात्य चरमान्तात् अग्दिक्षिणस्या मष्टी चतुस्त्रिंशानि, योजनशतानि चतुर्भागान् योजनस्याऽवाधया सीतामहानद्याः बहुमध्यदेशभागे अत्र उत्तरकुरुपु चन्द्र हूदः चन्द्रहूदस्य वक्तव्यता नीलहदवत् नवरं यस्मात्तत्र वाप्यादिपु उत्पल-कमलकुमुद-पुण्डरीक-महापुण्डरीकरातसहस्त्रपत्रादीनि चन्द्रहदप्रभाणि चन्द्रनामादेवस्तत्र प्रतिवसति चन्द्रद्रदोत्पलादियोगात् चन्द्रदेवस्वामिकत्वाच्च चन्द्रहूदः कथ्यते । चन्द्रराजधानी-कांचनपर्वतयोर्वक्तव्यतासर्वाऽपि पूर्ववदेव वाच्या । सम्प्रति-ऐरावतहदस्य वक्तव्यतामाह-कहि ण भंते । इत्यादि, कुत्र खलु भदन्त ! ऐरावतनामाहूदः प्रज्ञप्तः भगवानाह-हे गौतम ! चन्द्रइदस्य धानी है इसका वर्गन विजय राजधानी के जैसा ही है। 'कहि णं भंते ! चंद्दहे पण्णत्ते' हे भदन्त ! चन्द्र ग्रह कहां पर है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! उत्तर कुरु हूद के दाक्षिणात्य चरमान्त से पहिले दक्षिण दिशा में ८३४४ दूर पर चन्द्र द्रह है यह द्रह सीता महानदी के बहुमध्य भाग में है इस चन्द्र द्रह की वक्तव्यता नीलहद के जैसी है नील हूद की वक्तव्यता से इसकी वक्तव्यता में केवल यही अन्तर है कि वहां वापी आदि में जो उत्पल, कमल, कुमुद, पुण्डरिक शतपत्र, सहस्रपत्र आदि हैं वे सब चन्द्र ह्रद को प्रभा जैसी प्रभा वाले हैं चन्द्र नामका देव यहां पर रहता है इसलिये इसका नाम चन्द्रद कहा गया है यहां चन्द्र राजधानी की वक्तव्यता और काञ्चन पर्वतों की वक्तव्यता सर्व पूर्व की तरह जान लेना चाहिये, ___ 'कहिणं भंते' इत्यादि हे भदन्त ! ऐरावत नाम का हूद कहां पर है
'कहिणं भंते ! चंद(हे पण्णत्ते में लगवन् यदा या मागण मावेत આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે-હે ગૌતમ! ઉત્તરકુરૂહદના દાક્ષિણાત્ય ચરમાંતની પહેલાં દક્ષિણ દિશામાં ૮૩૪હૈં આઠ ચોત્રીસ સાતિયા ચાર
જન દૂર જવાથી ચંદ્રહદ આવે છે. આ હદ સીતા મહાનદીના બહુમધ્ય દેશ ભાગમાં છે. આ ચંદ્રહદનું વર્ણન નીલહદના વર્ણન પ્રમાણે છે. નીલહદ ના વર્ણનથી આના વર્ણનમાં કેવળ એજ અંતર છે કે–અહીયાં જે વાવ અને તેમાં ઉત્પલે કમળે કુમુદે પુંડરીકે, મહાપુંડરીકે, શતપત્ર, સહસ્ત્ર પત્ર
વિગેરે છે, તે બધા ચંદ્રહદની પ્રભા જેવા પ્રભાવાળા છે, અહીયાં ચંદ્ર નામના " દેવ રહે છે. તેથી તેનું નામ ચંદ્રહદ એ પ્રમાણે થયેલ છે. અહીયા ચંદ્ર રાજ‘ધાનીનું વર્ણન અને કાંચન પર્વતનું વર્ણન પહેલાના વર્ણન પ્રમાણે સમજી લેવું.
_ 'कहिण भंते ! त्याहि सगवन् रावत नामनु ४i आवेत छ ?
| SR No. | 009337 |
| Book Title | Jivajivabhigamsutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 1588 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 117 MB |