Page Text
________________
१२९८
जीवाभिगमसूत्रे समयदेवाणं एवं चेव अप्पाबहु0 अप्रथमसमयनैरयिकाणां यावदप्रथमसमयदेवानाम् एवमेवाल्पवहुत्वम्-एतेषां खलु भदन्त ! कतरे कतरेभ्योऽल्पा वा.' गौतम! सर्वस्तोका अप्रथमसमयमनुष्याः श्रेण्यसंख्येयभागत्वात् तदपेक्षयाऽप्रथमसमयनैरयिका असंख्येयगुणाः । अंगुलमात्रक्षेत्रप्रदेशराशेः प्रथमवर्गमूछे द्वितीयवर्गमूलेन गुणिते यावान्प्रदेशस्तस्य राशिस्तावत्प्रमाणासु श्रेणीषु यावन्त आकाशप्रदेशास्तावत्प्रमाणत्वात् । ततोऽप्रथमसमयदेवा अ० ततोऽप्रथमसमयतिर्यज्योनिका अनन्तगुणाः वनस्पतीनामनन्तत्वात् । है। 'अपढमसमयनेरइयाणं जाब अपढमसमयदेवाणं एवं चैव अप्पा बहु' अप्रथम समयवर्ती नैरयिकों का और यावत अप्रथम समयवर्ती देवों का अल्पबहुत्व इसी प्रकार से है-अर्थात् गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछां कि हे भदन्त ! अप्रथमसमयवर्ती नैरयिकों से लेकर अप्रथम समयवर्ती देवों तक के बीच में कौन किनकी अपेक्षा अल्प है ? कौन किनकी अपेक्षा बहुत हैं ? कौन किनके बराबर है ? और कौन किनसे विशेषाधिक है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा ! सव्वस्थोवा अपढमसमयमणुस्सा' हे गौतम ! सबसे कम अप्रथमसमयवर्ती मनुष्य हैं । क्योंकि इनका प्रमाण अणि के असंख्यातवें भाग मात्र है। इनकी अपेक्षा अप्रथम समयवर्ती नैरयिक असंख्यातगुणे अधिक हैं । क्योंकि इनका प्रमाण अङ्गुलमात्र क्षेत्र में जो प्रदेश राशि है उस राशि का प्रथम जो वर्गमूल हो वे उस वर्ग मूल में उसी राशि के द्वितीय वर्ग मूल से गुणा करने पर जितनी प्रदेशराशि आवे उतनी "अपढमसमयनेरइयाणं जाव अपढमसमयदेवाणं एवं चेव आपाबहु' मप्रथम समय વતી નરયિકનું અને યાવત્ અપ્રથમ સમયવતી દેવનું અલ્પ બહુત્વ એજ પ્રમાણે છે. અર્થાત્ ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુશ્રીને એવું પૂછયું કે હે ભગવન અને પ્રથમ સમયવતી નિરયિકથી લઈને અપ્રથમસમયવતી દેવે સુધીમાં કેણ, કેનેથી અલ્પ છે? કેણ કેનાથી વધારે છે? કેણ કેની બરોબર છે? અને By नाथी विशेषाधि४ छ १ मा प्रश्न उत्तरमा प्रभुश्री ४ छ है 'गोयमा ! सव्वत्थोवा अपढमसमयमणुस्सा' गौतम । सौथी माछा मप्रथम समयवती મનુષ્ય છે. કેમકે તેમનું પ્રમાણુ શ્રેણીના અસંખ્યામાં ભાગ પ્રમાણ માત્ર છે. તેના કરતાં અપ્રથમ સમયવતી નરયિક અસંખ્યાતગણું વધારે છે, કેમકે તેમનું પ્રમાણ અંગુલમાત્ર ક્ષેત્રમાં જે પ્રદેશ રાશિ છે. તે રાશિનું જે પહેલું વર્ગમૂળ હોય, એ વર્ગ મૂળથી ગુણવાથી જેટલી પ્રદેશ રાશી આવે એટલી પ્રર્દેશ રાશી પ્રમાણ શ્રેણિમાં જેટલા આકાશ પ્રદેશ છે. તેની બરાબર છે
| SR No. | 009337 |
| Book Title | Jivajivabhigamsutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 1588 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 117 MB |