SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 227
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रमेयधोतिका टीका प्रति० १. पञ्चेन्द्रियजीवनिरूपणम् २०९ - अथ अवगाहनाद्वारमाह-'तेसि णं भंते ? जीवाणं के महालिया सरीरोगाहणा पन्नत्ता' तेषां नारकाणां खलु भदन्त ! जीवानां कियन्महती शरीरावगाहना प्रज्ञप्तेति प्रश्नः, भगवानाह'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'दुविहा सरीरोगाहणा पन्नत्ता' द्विविधा-द्विप्रकारका शरीरावगाहना नारकजीवानां प्रज्ञप्ता कथिता, द्वैविध्यमेव दर्शयति-तं जहा' इत्यादि, 'तं जहा' तद्यथा-'भवधारणिज्जा य उत्तरवेउव्विया य' भवधारणीया च उत्तरवैक्रयिकी च, तत्र भवो जन्म धार्यते यया अवगाहनया सा भवधारणीया भवप्रत्ययिकी उत्पादसमयभाविनीत्यर्थः अपरा तुभवान्तरवैरिनारकप्रतिघातनार्थमुत्तरकाले या विचित्ररूपा वैक्रयिकी अवगाहना सा उत्तरवैक्रयिको । 'तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा' तत्र द्वयोमध्ये खलु या सा भवधारणीया शरीरावगाहना 'सा जहन्नेणं अगुलस्स असंखेज्जइभागो' सा जघन्येनांगुलस्यासख्येयभागद्वार में-गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा हैं-"तेसि णं भंते ! जीवाणं के महालिया सरीरोगाहणा पन्नत्ता" हे भदन्त ? इन जीवों के शरीर की अवगाहना कितनी बड़ी होती है ? उत्तर में प्रभु कहते है-"गोयमा ! दुविहा सरीरोगाहणा पन्नत्ता" हे गौतम ! शरीरावगाहना दो प्रकार की कही गई है "तं जहा" जैसे-'भवधारणिज्जा य उत्तरवेउव्विया य' "एक भवधारिणीय शरीरावगाहना और दूसरी उत्तरवैक्रयिकी शरीरावगाहना । जिस-अवगाहना के द्वारा जन्म धारण किया जाता है-वह भवधारणीय भव के प्रभाव से होने वाली अर्थात् उत्पाद समय में होने वाली अवगाहना है । और उत्तरवैक्रियकी अवगाहाना जोमवान्तर के वैरीभूत नारक को मारने के लिये उत्तरकाल में धारण की जाती है वह है। यह विचित्र रूपा होती है । "तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा सा जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभागो" भवधारणीय शरीरावगाहना-जघन्य से अड्गुल के असख्यातवे भाग प्रमाण समानाद्वार समयमा तभस्वामी प्रभुने मे पूछयु छ है-'तेसिं णं भंते ! जीवाणं के महालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता" भगवन् मा वाने शरीरनी भगाउनाली मोटी डाय छ ? २मा प्रश्न त्तरमा प्रभु छ ४-"गोयमा ! दुविहा सरीरोगाहणा पण्णत्ता" है गौतम ! मनी शरीरावाना में प्रा२नी सी छे "तं जहा" ते मा प्रमाणेना छे. "भवधारणिज्जा य उत्तरवेउविया य" मे सबધારણીય શરીરવગાહના અને બીજી ઉત્તરક્રિય શરીરાવગાહના જે અવગાહના દ્વારા જન્મ ધારણ કરવામાં આવે છે. તે ભવધારણીય ભવના પ્રભાવથી થવાવાળી અર્થાત્ ઉત્પાદ-ઉ૫ત્તિના સમયે થવાવાળી અવગાહના છે. અને ઉત્તરક્રિયની અવગાહના જે ભવાન્તરના વૈરી રૂ૫ નારકને મારવા માટે ઉત્તરકાળમાં ધારણ કરવામાં આવે છે તે છે. આ અવગાહના वियित्र ३५ डाय छे. “तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा सा जहन्नेणं अगुलस्स असंखेस्जद भागो" अवधारणीय शरीरावाना धन्यथा मांगना मसज्यात मो मागप्रमाण
SR No.009335
Book TitleJivajivabhigamsutra Part 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1971
Total Pages690
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari & agam_jivajivabhigam
File Size45 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy