Page Text
________________
पीयूषवषिणो टीका व ५३ भगवद्दर्शनार्थं कृणिकस्य गगनम्
રે
"
कव्वड - दोर्णमुह-मडव - पट्टण - आसम - निगम-संवाह - संनिवेसाणं आहेवच्चं पोरेवच्च सामित्तं भट्टित्तं महत्तरगतं आणी - ईद्रोणमुख= जलस्थल पथोपेतम्, महम्नम् = अविद्यमानामन्नग्रामान्तरम् 'पट्टण' पत्तनम् = जलप - धेन स्थलपथेन वा निर्गमप्रवेशी यत्र तत् पत्तनम्, यथा काञ्चीतो मुम्बापुरी, यद्वा-जलपथेनैव निर्गमप्रवेशो न तु स्थलपथेन, यथा - भारताद् आग्लराजधानी 'इंग्लेण्ड' इति प्रसिद्धा, तत्, किच- स्थलपयेनैव निर्गमप्रवेशौ न तु जलपथेन तत्, एतत् सर्वं पत्तनमुच्यते । यद्वाया सर्व वस्तु लभ्यते तत् पत्तनम् । आश्रम = तापसाद्यावास, निगम = वाणिज्यप्रधान नगरम्, स्वाह = कृषीवलाना धान्यरक्षणस्थानम् निवेश = सार्थकटकादीनामुत्तरणस्थानम् । तेपाम्' आहेवच्च' आधिप यम्, 'पोरेवच' पौगेनृत्यम् = पुरो पर्तित्वम् - अप्रैसर बम 'साऐसी बस्तिया के, ग्रेटों के धूत्रि के प्राकार से परिवेष्टित बस्तियों के, कर्नटा के - सामान्य नगरों के, द्रोणमुसा - जलमार्ग एव स्थलमार्ग से युक्त प्रदेशों के मम्मों-जिनके आसपास दूसरे ग्राम नही होते हैं ऐसे प्रदेशों के पत्तनां क - जहा जलपथ से भी एव स्थलपथ से भी आना-जाना होता है, जैसे कराँची से नम्, अथवा जहा सिर्फ जलमार्ग से ही आनाजाना होता है, जैसे भारत से इगलैन्ट, अथना स्थलमार्ग से ही जहा आना-जाना होता है, ये सभी पत्तन कहलाते हैं । अथना समस्त वस्तुओं का लाभ जहा होता है वह भी पत्तन है, ऐसे पत्तनों के, आश्रमों के अर्थात् तापस आदि के आवासों के, निगमों के अर्थात् ' व्यापारिक नगरों के, सनाहों के अथात् किसानों के धान्य आदि रसने के स्थलों के, तथा सनिवेशों के अथात् सार्थवाह और सेना आदि के उतरने के स्थानों के आधिपत्य को, पौरवृत्य को अग्रेसरत्वको स्वामिय को प्रभुत्व को, उनके भर्तृत्व को - पोषकच को, उनमें महभेटोना-पूज (भाटी)ना आहारथी परिवेष्टित वस्तीशौना, ठगटोना-सामान्य' નગરાના, દ્રોણુમુખાના-જલમાર્ગ તેમજ સ્થલમાર્ગથી યુક્ત પ્રદેશેાના, મઢ એના-જેની આસપાસ બીજા ગામેા ન હૈાય તેવા પ્રદેશેાના, પત્તનાના—જ્યા જેલમાર્ગથી તેમજ સ્થલમાથી પણ આવી જઇ શકાતુ હાય જેમકે કરાંચીથી મુ ખઇ, અથવા જ્યા માત્ર જલમાર્ગથી જ આવી જઇ શકાય, જેમકે ભારતથી ઇંગલાડ, અથવા માત્ર સ્થૂલ માથી જ ત્યા જઇ આવી શકાય તે બધા પત્તન કહેવાય છે, અથવા સમસ્ત વસ્તુઓની પ્રાપ્તિ જ્યા થઈ શકે તે પણ પત્તન છે એવા પત્તનાના, આશ્રમેાના અર્થાત્ તાપરા આદિનાં આવવાના, નિગમાના અર્થાત્ વ્યાપારિક નગરાના, સવાહોના અર્થાત્ ખેડુ તેાના ધાન્ય આદિ રાખવાના સ્થળાના, તથા સનિવેશેાના અર્થાત્ મા વાહ અને ચેના આદિના ઉત્તરવાના સ્થાનેાના આધિપત્યને, પૌરવૃત્યને – અગ્રેસર
| SR No. | 009334 |
| Book Title | Auppatiksutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 868 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_aupapatik |
| File Size | 26 MB |