Page Text
________________
पीयूषषिणो-टीका स ५३ भगवदर्शनार्थ फूणिकस्य गमनम् ४५ . कव्वड-दोणमुह-मडंव-पट्टण-आसम-निगम-संवाह-संनिवेसाणं आहेवच्चं पोरेवच्चं सामित्तं भट्टित्तं महत्तरगतं आणा-ईद्रोणमुख जलस्थलपथोपेतम् , मडम्बम-अविद्यमानासनग्रामान्तरम्, 'पट्टण पत्तनम् जलपथेन स्थलपयेन वा निर्गमप्रवेशो यत्र तत् पत्तनम् , यया काञ्चीतो मुम्बापुरी, यद्वा-जलपयेनैव निर्गमप्रवेगौ न तु स्थलपन, यथा-भारताद् आग्लराजधानी 'इग्लेण्ड' इति प्रसिद्धा, तत्, किंच-स्थलपयनैव निर्गमप्रगौ न तु जलपयेन तत, एतत् सर्व पत्तनमुच्यते । यद्वायत्र सर्व वस्तु लन्यते तत् पत्तनम् । आश्रम =तापमाद्यावास , निंगम =याणियप्रधान नगरम् , संवाह =कृपीवलाना धान्यरक्षणस्थानम् , : निवेश =सार्थकटकादीनामुत्तरणस्थानम् । तेपाम्-'आहेवच्च' आधिप यम् , 'पोरेवच' पौगेवृत्त्यम्=पुरोवर्तिवम्-अग्रेसरत्वम् 'साऐसी वस्तिया के, सेटा के-धूलि के प्राकार से परिवष्टित बस्तिया के, कीटों के-सामान्य नगरों के, द्रोणमुसौ-जलमार्ग एव स्थलमार्ग से युक्त प्रदेशों के, मडम्यो-जिनके आसपास दूसरे ग्राम नहीं होते हैं ऐसे प्रदेशों के, पत्तना के-जहा जलपय से भी एव स्थलपथ से भी आना-जाना होता है, जैसे कगॅची से बम्बई, अथवा जहा सिर्फ जलमार्ग से ही आनाजाना होता है, जैसे भारत से इट्सलैन्ट, अथवा स्थलमार्ग से ही जहा आना-जाना होता है, ये सभी पत्तन कहलाते है । अथवा समस्त वस्तुओं का लाभ जहा होता है वह भी पत्तन है, ऐसे पत्तनों के आश्रमों के अर्थात् तापस आदि के आवासों के, निगमों के अर्थात् व्यापारिक नगरों के, स्वाही के जर्यात् किमानों के धान्य आदि रसने के स्थलों के, तथा मनिवेगों के अथात् सार्थवाह और सेना आदि के उतरने के स्थानों के आधिपत्य को, पौरवृत्य को अप्रेसरत्वको, स्वामिन को-प्रभुव को, उनके भर्तृव को-पोपकव को, उनमें मह
पेटोना-धूज (माटरी)नप्रारथी परिवरित पस्तीमाना, उमटाना-सामान्य નગરના, દ્રોણુમુખના–જલમાર્ગ તેમજ સ્થલમાર્ગથી યુક્ત પ્રદેશના, મડબેના-જેની આસપાસ બીજા ગામે ન હોય તેવા પ્રદેશોના, પત્તના-જ્યા જેલમાર્ગથી તેમજ સ્થલમાર્ગથી પણ આવી જઈ શકાતુ હોય જેમકે કરાંચીથી મુબઈ, અથવા જ્યાં માત્ર જલમાર્ગથી જ આવી જઈ શકાય, જેમકે ભારતથી ઈગલાડ, અથવા માત્ર સ્થલ માર્ગથી જ જ્યા જઈ આવી શકાય તે બધા પત્તન કહેવાય છે, અથવા અમસ્ત વસ્તુઓની પ્રાપ્તિ જ્યા થઈ શકે તે પણ પત્તન છે એવા પત્તનોના, આશ્રમોના અર્થાત્ તાપસ આદિના આવના, નિગમના અર્થાત્ વ્યાપારિક નગરના, સ વાહોના અર્થાત્ ખેડુતેના ધાન્ય આદિ રાખવાના સ્થળોના, તથા સનિવેશના અર્થાત્ સાર્થવાહ અને સેના આદિના ઉતરવાના સ્થાને ના આધિપત્યને, પૌરવૃત્યને – અગ્રેસર
| SR No. | 009334 |
| Book Title | Auppatiksutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 868 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_aupapatik |
| File Size | 26 MB |