Page Text
________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श०३१ उ.१३-१६ २०१ लेश्यायुक्त नै. उपपातादिकम् २२१ एवं क्रमेण चत्वार उद्देशकाः ज्ञातव्याः । 'नवरं सम्मदिट्ठीपहमबितिपसु वि दोसु वि उद्देसएसु' नबरं केवलं सम्यग्दृष्टिनारकः, प्रथम द्वितीययोरपि द्वयोरपि उद्देशकयोः । 'अहे सत्तमा पुढबीए न उवा एयब्बो' अधः सप्तमी पृथिव्यां सप्तमनरकभूमौ न उपपातयितव्यः, प्रथमद्वितीयोद्देशके सम्यग्दृष्टिनारका सप्तम. नारकभूमौ न उपपातयितयः । कापोतलेश्याश्रयः प्रथम-द्वितीय तृतीयनरकेषु गच्छति नान्यत्र, नीललेश्यः तृतीय चतुर्थ-पञ्चमनरके गच्छति नान्यत्र, कृष्ण लेश्या-पञ्चम-पष्ठ सप्तमनर कोषु गच्छति नान्यत्र, किन्तु कृष्णलेश्या-सभ्यग्दृष्टिः सप्तमे न गच्छति पञ्चम षष्ठ नरकेषु गच्छत्येवेति भगवता कथितम् । कृष्णलेश्यस्य सप्तम्यां गमनस भदेल सल्यष्टिप्रभावात् तनिषेधो युक्त एव नील कापो अहे सत्तमा पुढवीए न उववाएयच्छो' परन्तु प्रथम और द्वितीय उद्देशक में सम्यग्दृष्टि नारक का अधालनमी पृथिवी में उत्पाद नहीं होने के कारण उसका वहां लताद नहीं कहना चाहिये तात्पर्य इस कथन को ऐसा है कि कापोतलेश्यावाला लभ्यष्टि नारक प्रथम तृतीय, चतुर्थ
और पंचभ इन नरकों में जाता है अन्य नरकों में नहीं जाता है नीललेश्यावाला सम्धष्टि नारक तृतीय चतुर्थ और पंचम इन नरकों में जाता है । अन्यन नहीं जाता है कृष्णश्यावाला नारक 'यद्यपि पञ्चम, षष्ठ और सपनाम इन नरकों में जाता है अन्यत्र नहीं जाता है किन्तु कृष्णलेश्यावाला संम्यग्दृष्टि नारक रूपम नरक में नहीं जाता पंचम और ६ठे नरक में तो जाता ही है ऐसा भगवान ने कहा हैं। कृष्णलेश्यावाले का सप्तम नरक में गमन संभव है परन्तु सभ्य ग्दर्शन के प्रभाव से वहां जाने का निषेध किया गया है तो यह कथन उद्देसएसु अहे खत्तमा पुढवीए न उववाएयव्वा' ५२ ५९मा मने भील ઉદ્દેશામાં સમ્યગદષ્ટિવાળા નારકને અધઃસપ્તમી પૃથ્વીમાં ઉત્પાત ન થવાના કારણે ત્યાં તેને ઉત્પાત કહેવો ન જોઈએ. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-કાપોતિક લેશ્યાવાળા સમ્યગ્દષ્ટિ નાક પહેલા બીજા અને ત્રીજા નરકમાં જાય છે. તે શિવાય ના બીજા નરકમાં જતા નથી. નીલલેક્ષાવાળા સમ્યગ્દષ્ટિ નારક ત્રીજા, ચોથા, અને પાંચમા નરકમાં જાય છે. તે સિવાય અન્યત્ર જતા નથી કરાલેશ્યાવાળા નારકે જે કે-પાંચમા, છઠ્ઠા અને સાતમા નરકમાં જાય છે, અન્યત્રજતા નથી. પરંતુ કૃષ્ણલેશ્યાવાળા સમ્યગદૃષ્ટિ નારક સાતમા નરકમાં જતા નઈં. પહેલા અને છઠ્ઠા નરકમાં તે જાય જ છે. તે પ્રમાણે ભગવાને કહ્યું છે. કૃષ્ણલેશ્યાવાળાનું સાતમા નરકમાં ગમન સંભવિત છે. પરંતુ સમ્ય ગદર્શનના પ્રભાવથી ત્યાં જવાને નિષેધ કરેલ છે, તે આ કથન એવય જ છે,
| SR No. | 009327 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 17 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 812 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 54 MB |