Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२६ उ.१ १०१ वन्धस्वरूपनिरूपणम् ५४७ इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'अस्थेगइए वंधी न बंबइ बंधिस्सइ' अस्त्येकका कश्चित् अवधनात् न वनाति भन्स्यति इत्येवं तृतीयो भङ्ग उपशमकमाश्रित्य भगवता अनुमोदितः 'अत्थे गइए बंधी न बंधइ न बंधिस्सई' अस्त्येककः कश्चिज्जी. वोऽबध्नात् पापं कर्मातीतकाले, न बध्नाति पाप कर्म वर्तमानकाले, न भन्स्यति अनागतकाले, इत्येवं चतुर्थों भङ्गः क्षपमाश्रित्य भगवता प्रदर्शितः। एवं च तृतीयचतुर्थों एवं भङ्गौ संभवतः, नायौ द्वाविति ९ । दशम योगद्वारमाह-सनोगिस्स कर्म का वन्ध नहीं कर रहा है, भविष्यत् काल में वह पापकर्म का बन्ध करेगा ? अथवा-भूतकाल में ही उसने पापकर्म का पन्ध किया है, वर्तमान में वह नहीं कर रहा है और अविष्यत् काल में भी वह नहीं करेगा ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-हे गौतम ! अकषायी जीवों में कोई एक जीव ऐसा होता है कि जिसने भूतकाल में पापकर्म का बन्ध किया है, वर्तमान में पापकर्म का वह बन्ध नहीं करता है और भविष्यत् काल में वह पापकर्म का बंध करेगा, तधा-कोई एक अकषायी जीव ऐसा होता है कि जिसने भूतकाल में ही पापकर्म का बन्ध किया है, वर्तमान काल में और भविष्यत् काल में वह पापकर्म का वन्ध नहीं करता है और न करेगा ही। इस प्रकार से अकषायी जीव के यहाँ दो ही अन्त के भंग होते हैं, आदि के दो भंग नहीं होते हैं । तृतीय भंग उपशमक जीव को आश्रित करके કરશે? અથવા ભૂતકાળમાં જ તેણે પાપકર્મને બંધ કર્યો છે. વર્તમાનમાં તે પાપકર્મને બંધ કરતું નથી અને ભવિષ્ય કાળમાં પણ તે નહીં કરે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે-હે ગૌતમ! અકષાયી જીમાં કેઇ એક જીવ એ હોય છે, કે જેણે ભૂતકાળમાં પાપકર્મનો બંધ કર્યો છે, વર્તમાન કાળમાં તે પાપકર્મને બંધ કરતા નથી. અને ભવિષ્ય કાળમાં તે પાપકર્મને બંધ કરશે તથા કેઈ અકષાયી જીવ એ હોય છે કે-જે ભૂતકાળમાં જ પાપકર્મને બંધ કરેલ હોય છે. વર્તાને કાળમાં અને ભવિષ્ય કાળમાં તે પાપકર્મને બંધ કરતા નથી અને કરશે પણ નહીં આ રીતે અકષાયી ને છેલ્લા બે ભાગે જ થાય છે. આદિના બે અંગે હોતા નથી. ત્રીજો ભંગ ઉપશમવાળા ને આશ્રય કરીને હોય છે. અને એ ભંગ ક્ષેપક જીવને આશ્રય કરીને હેાય છે. એ રીતે પ્રભુશ્રીએ સમર્થન કરેલ છે.
'सजोगिस्स चउभंगो' सयोगी पन यारे । डाय छ, तमirsal ભંગ અભવ્ય સાગીની અપેક્ષાથી હાય છે, અને બીજો ભંગ ભવ્ય સગી
| SR No. | 009326 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1972 |
| Total Pages | 708 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |