Page Text
________________
1
प्रमेय बद्रिका टोकाश०२५ उ. ४ सू०३ जीवादि २६ द्वाराणां कृतयुग्मादित्वम् ७७३ - कृतयुग्मसमयस्थितिकः यावत् कदाचित् कल्योजसमयस्थितिको भवति नारकादि वैमानिकान्तजीवस्य विचित्रसमवस्थितिकत्वादिति । 'सिद्धे जहा जीवे' सिद्धो यथा जीवः - यथा जीः कृतयुग्मसमयस्थितिक एव भवति, न त्र्योजादिसमयस्थितिकः तथैव सिद्धोऽपि कृतयुग्मसमयस्थितिक एव भवति नतु कदाचि दपि योजादि समयस्थितिक इति भावः । ' जीवा णं मंते ! पुच्छा ? जीवाः खेल भदन्त ! पृच्छा ? हे मदन्त ! जीवाः किं कृतयुग्मसमयस्थितिकाः ज्योजसमयस्थितिकाः द्वापरयुग्मममय स्थितिकाः - कल्पोजसमयस्थितिकाः- वेति प्रश्नः भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम | 'ओघादेसेण वि विहाणादेसेण वि कडजुम्मसमयडिया' ओघादेशेनाऽपि - विधानादेशेनाऽपि कृतयुग्मकदाचित् कृतयुग्मसमय की स्थितिवाला होता है यावत् कदाचित् कल्पोसमय की स्थितिवाला होता है । क्यों कि नारक से लेकर वैमानिकान्त जीव विचित्रस्थितिवाला होता है । 'सिद्धे जहा जीवे' जीव जिस प्रकार कृतयुग्मसमय की स्थितिवाला ही होता है, योजादि समय की स्थितिवाला नहीं होता है उसी प्रकार से सिद्ध भी कृतयुग्म समय की स्थितिवाला ही होता है । त्र्योजादि समय की स्थितिवाला कभी भी नहीं होता है । 'जीवा णं भंते! पुच्छ।' इस सूत्र द्वारा गौतमस्वामी ने प्रभुश्री ले ऐसा पूछा है - हे भदन्त ! समस्त जीव क्या कृतयुग्मसमय की स्थितिवाले होते हैं ? अथवा योजसमय की स्थिति वाले होते हैं ? अथवा द्वापरयुग्म समय की स्थितिवाले होते हैं ? अथवा कल्योजसमय की स्थितिवाले होते हैं ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं-'गोयमा ! ओघादेसेण वि विहाणादेसेण वि कडजुम्मसमयકાઇવાર નૃતયુગ્મ સમયની સ્થિતિવાળા હોય છે, યાવત્ ફાઇવાર કલ્યેાજ સમયની સ્થિતિવાળા હાય છે, કેમકે નારકથી લઈને વૈમાનિક સુધીના જીવેા વિચિત્ર સ્થિતિવાળા હાય છે. વિદ્ધે ના નીચે' જીવ જે પ્રમાણે કૃતયુગ્મ સમયની સ્થિતિવાળા જ હાય છે, ચૈાજ વગેરે સમયની સ્થિતિવાળા હાતા નથી, એજ પ્રમાણે સિદ્ધ પણ કૃર્તયુગ્મ સમયની સ્થિતિવ ળા જ હાય છે, यो विगेरे सभयनी स्थितिवाजा अर्धयय समये होता नथी, 'जीवाणं भंवे ! पुच्छा' मा सूत्रपाद्वारा श्री गौतमस्वाभीये अनुश्रीने मे पूछयु छेહે ભગવન્ સઘળા જીવે શુ કૃતયુગ્મ સમયની સ્થિતિવાળા હોય છે ? અથવા કૈાજ સમયની સ્થિતિવાળા હાય છે ) અથવા દ્વાપરયુગ્મ સમયની સ્થિતિવાળા હાય છે? અથવા કથ્થૈાજ સમયની સ્થિતિવાળા હૈ ય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં अलुश्री गौतमस्वामीने ४ छे -“गोयमा ! ओघादेसेण वि विहाणादेसेणविक -
| SR No. | 009325 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 15 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 972 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 59 MB |