Page Text
________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका श०३४ उ.१५ ०१ तेजस्काये पृथिव्यादिजीवोत्पत्तिनि०२७६ कस्मात्स्थानादागत्य समुत्यन्ते इति प्रश्नः । भगवानाह अतिदेशमुखेन एवं जहाँ इत्यादि, ‘एवं जहेव' एवं यथैव 'पुढवीकाइयउद्देसगसरिसो भाणियध्वों पृथिवीकाथिकोदेशक सशउद्देशको भणितव्यः येन प्रकारेण पृथिवीकायिके जीवाना मुत्पत्तिप्रदर्शनायोद्देशको द्वादशः कथित स्तेनैव प्रकारेण तेजस्कार्यिकोद्देशकोऽपि पठनीयः । पृथिवीकायिकोदेशकापेक्षया यद्वैलक्षण्यं तद्दर्शयति-'णवर' इत्यादि, 'णवरं ठिई संवेहं च जाणेज्जा' नवरस्-केवलं स्थिति कायसंवेधं च जानीयात् पृथक्तया स्थितिसंवेधौ ज्ञातव्यौ तत्र स्थिति:-व्यहोरात्रप्रमाणा । संचेघो यथा. योगं नवस्वपि गमकेषु स्वयं विज्ञातव्यः । इदमपि पूर्वापेक्षया वैलक्षण्यं यत्-‘देवे. हितो ण उववज्जति' देवेभ्यो नोत्पधन्ते तेजस्काये देवोत्पत्यसंभवात् । 'सेस तं भंते !हे भदन्त तेजस्कायिकों में जीव कहां से आकरके उत्पन्न होते हैं ? इसके उत्तर मे भगवान् ने ऐसा कहा है कि हे गौतम! पृथिवीकायिक के उद्देशक जैसा उद्देशक यहां पर कह लेना चाहिए । अर्थात् जिस प्रकार से पृथिवीकायिक में जीवों की उत्पत्ति दिखाने के लिए १२ वा उद्देशक कहा गया है उसी प्रकार ले तेजस्कायिक में जीवों की उत्पत्ति दिखाने के लिये तेजस्कायिक उद्देशक भी कहना 'चाहिए। पृथिवीकायिक उद्देशक की अपेक्षा से जो इस उद्देशक में बैलक्षण्य है उसे सूत्रकार ने 'णवरं ठिई संदेह च जाणेज्जा' इस सूत्र द्वारा प्रकट किया है-यहां स्थिति तीन दिनरात की है और संवेध नों गनकों में यथा-योग्य स्वयं जान लेना चाहिए। तथा यहां पर देवों की उत्पत्ति नहीं होती है 'सेसं तं चेव' इस कथन से अतिरिक्त और बाकी 'उकाइया णं भंते !' मा यिम 4 यांथा मापी पन्न થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં ભગવાને એવું કહ્યું છે કે હે ગૌતમ! પૃથ્વીકાયિકના ઉદેશામાં કહેલ પ્રકારે અહિયાં પણ સઘળું કથન સમજી લેવું અર્થાત્ જે પ્રમાણે પૃવિકાયિકામાં જીવની ઉત્પત્તિ બતાવવા માટે ૧૨ બારમે 'ઉદ્દેશે કહેલ છે. એ જ પ્રમાણે તેજસ્કાચિકેમાં જીવોની ઉત્પત્તિ બતાવવા તેજસ્કાયિક ઉદ્દેશે પણ સમજે. પૃથ્વીકાયિકના ઉદેશાની અપેક્ષાથી આ देशामा Tel पर छ. सूत्रारे ‘णवरं ठिई संवेहं च जाणेज्जा' मा . પાઠથી બતાવેલ છે અહિયાં સ્થિતિ ત્રણ રાતદિવસની છે. અને સવેધ નેવે ગમમાં યથાયોગ્ય રીતે સ્વયં સમજી લેવું. આ તેજરકાયિકમાં ની
पति यता नथी'सेस तं चेव' मा थन. शिवाय माझी भी तमाम કથન પૃવીકાયિકના 'ઉદ્દેશામાં કહ્યા પ્રમાણે જ છે તેમ સમજવું.
| SR No. | 009325 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 15 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 972 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 59 MB |