Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२२ व ३ सू० १ बहुबीजवनस्पतिमूलादिजीवोत्प०नि० ३०३ पृथिव्यादौ गच्छन्ति ततः पुनरपि मूले आगच्छन्ति एवं कियत्कालपर्यन्तं सेवन्ते गत्वागति च कुर्वन्तीति प्रश्नः । अत्र पृथिवीत आरभ्य मनुष्यपर्यन्तं सर्वेषां पृथक् पृथग्भवग्रहणानि प्रोक्तानि तानि उत्पलोद्देश के द्रष्टव्यानि । एवं सर्वे प्राणाः सर्वे भूताः सर्वे जीवाः सर्वे सत्वाः मूलतया उत्पन्न पूर्वाः किमिति मश्नस्य असकृत् - अनन्त वारमुत्पन्नपूर्वा इत्युत्तरम् । शालिकवर्गापेक्षया नानास्वमिदम् मूलकन्दस्कन्धस्यकशाखोद्देशेषु देवानामुत्पत्तिर्न भवतीति प्रवालपत्रपुष्पफलवी जान्तोदेश केषु देवानामुत्पत्ति र्भवतीत्युत्पत्तौ वैलक्षण्यम् । इह रहते हैं । वे मूलजीत्र यदि मूल से मरकर पृथिवी आदि में जन्म धारण / कर लेते हैं और फिर वहां से मर कर पुनः सूल में जन्म धारण करते हैं तो इस प्रकार से वे यहां कबतक रहते हैं - कक्तक गति और आगति करते रहते हैं ? यहाँ पृथिवी से लेकर मनुष्यपर्यन्त सब के पृथक् पृथक रूप से अवग्रहण कहे गये हैं सो वे स्वच उत्पलोदेशक में देखलेना चाहिये। समस्त प्राण, समस्त भूत, समस्त जीव, समस्त सत्व क्या है भदन्त ! पहिले मूल जीवरूप से उत्पन्न हो चुके हैं ? हां गौतम ! ये सब पहिले मूलजीरूप से अनेक बार अथवा अनन्तवार उत्पन्न हो चुके हैं। शालिक वर्ग की अपेक्षा यहां ऐसी भिन्नता है-मूल, कन्द, स्कन्ध, त्वचा, शाखा इन उद्देशकों में देवों की उत्पत्ति नहीं होती है प्रवाल, पत्र, पुष्प, फल, बीज इन उद्देशकों में देवों की उत्पत्ति होती है ऐसी यह उत्पत्ति में विलक्षणता है देवों की उत्पत्ति होने के कारण "કાળની અપેક્ષાએ જઘન્યથી એક અંતર્મુહૂત સુધી અને ઉત્કૃષ્ટથી અસ ખ્યાત કાળ સુધી રહે છે. તે મૂળગત જીવેા જો મૂળમાંથી મરીને પૃથ્વિકાય વિગેરેમાં જન્મ ધારણ કરે અને પાછા ત્યાંથી મરીને ફરીથી મૂળમાં જન્મ ધારણ કરે, તેા આ પ્રકારથી તેઓ ત્યાં કેટલા કાળ સુધી રહે છે ? અને કયાં સુધી એ રીતે અવર જવર કરતા રહે છે ? અહિયાં પૃથ્વિીકાયથી લઈને મનુષ્ય સુધીમાં બધાને જુદા જુદા રૂપથી ભવ ગ્રહક્ષુ કહેલ છે, તે તે તમામ કથન ઉત્પલાદેશમાંથી સમજી લેવું સઘળા પ્રાણા, સઘળા ભૂતા, સઘળા જીવેા, સઘળા સત્વા, હે ભગન પહેલાં મૂળના જીવરૂપે ઉત્પન્ન થયા હા ગૌતમ! આ બધા પહેલાં અનેક વાર અને અનંત વાર મૂળના થવરૂપે ઉત્પન્ન થઈ ચૂકયા છે. શાલીવગની અપેક્ષાએ આ કથનમાં એ ફેરફાર છે કે भूज, ४४, २४ध, छास, शाभा, या उद्देशासभां हेवानी उत्पत्ति थती नथा मने प्रवास - यण, पान, ड्रेस, इज, मने मीन या उद्देशाओमी हेवानी Ëત્પત્તિ થાય છે, આ પ્રમાણે ઉત્પત્તિના સમધમાં ફેરફાર છે. દેવાની ઉત્પત્તિ
છે
| SR No. | 009324 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 14 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 683 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 42 MB |