Page Text
________________
२ . . . .
__ भगवंतोसत्रे सत्यादिवृक्षमूलस्थजीवा. यदि असंख्योत्सर्पिणी अवसर्पिणी पर्यन्त प्रतिसमयम्। असंख्येया निष्काश्यन्ते तदपि निष्काशयितुं न शक्यन्ते इत्येवमपहारोऽपि वक्त व्यः। अवगाहना जघन्य अंगुलस्यासंख्यातभागपरिमिता, उत्कर्षेण धनुः पृथकत्वम् । ते जीवा ज्ञानावरणीयस्य कर्मणो बन्धका भवन्ति नवेवि प्रश्नस्य वन्धका एव नावन्धका इत्युत्तरम् । एवं वेदोदयोदीरणालेश्या दृष्टिज्ञान योगो" पयोगेषु, तथा वर्णादारभ्येन्द्रिरपर्यन्तद्वारेषु उत्पलोद्देशक (श०११-उ०१) वद् व्याख्या ज्ञातव्या। ते मूलजीवाः कालत: किय चिरं भवन्तीति प्रश्नस्या जघन्यतोऽन्तर्मुहूर्तमुत्कृष्टतोऽसंख्येयं कालमित्युत्तरम् । ते जीवा मूलान्निष्क्रम्य. उत्पन्न होते हैं इसी प्रकार से यहां पर ऐसा अपहार भी कहना चाहिये कि अगस्त्यादिवृक्षों के मूलों में स्थित जीव यदि असंख्यात उत्सर्पिणी तक प्रतिसमय असंख्यात २ निकाले जावें तो भी वे उनमें से पूरे नहीं निकाले जा सकते हैं । अवगाहनाके संबंध में इनकी अवगाहना जघन्य ले अंशुल के असंख्यातवें भागप्रमाण और उत्कृष्ट से दो धनुष सेलेकर नौ धनुषतक की होती है । बंधक के संबंध में वे मूलजीव ज्ञाना. वरणीयादि आठों कों के बंधक ही होते हैं, अबंधक नहीं होते इसी प्रकार से वेद, उदय, उदीरणा, लेश्या, दृष्टि, ज्ञान, योग, उपयोग, इन द्वारों में तथा वर्ण से लेकर इन्द्रियतक के द्वारों में उत्पलोद्देशक (श. ११ उ. १) के जैसी व्याख्या करनी चाहिये । वे मूल जीव काल की अपेक्षा कितने समय तक रहते हैं ? ने मूल जीव काल की अपेक्षा जघन्य से एक अन्तर्मुहूर्त तक और उत्कृष्ट से असंख्यात कालतक એજ રીતે અહિયાં અ૫હાર સંબંધમાં આ પ્રમાણે કહેવું કે-અગથિયા વિગેરે વૃક્ષના મૂળમાં રહેલા છે જે અસંખ્યાત ઉત્સપિણું અવસર્પિણું સુધી પ્રતિસમય અસંખ્યાત બહાર કહાડવામાં આવે તે પણ તેઓ તેમાંથી પુરા બહાર કઢાડી શકાતા નથી. અવગાહના સંબંધમાં–તેઓની અવગાહના જઘન્યથી આગળના અસંખ્ય તમા ભાગ પ્રમાણે વાળી અને ઉત્કૃષ્ટથી બે ધનુષથી લઈને નવ ધનુષ સુધીની હોય છે, બંધકના સંબંધમાં મૂળ ગત છે જ્ઞાનાવરણીય વિગેરે આઠ કર્મોને બંધ કરવા વાળા જ હોય છે, અધક હોતા નથી એજ રીતે વેદ, ઉદય, ઉદીરણા, લેશ્યા, દષ્ટિ, જ્ઞાન,
ગ, ઉગ, આ દ્વારમાં તથા વર્ણથી લઈને ઈદ્રિય સુધીના દ્વારમાં ઉપલેદ્દેશક (શ ૧૧ ઉ ૧)ને કથન પ્રમાણે વર્ણન સમજી લેવું. તે મૂળ ગત જી કાળની અપેક્ષાએ કેટલા સમય સુધી રહે છે ? એ મૂળના જી
| SR No. | 009324 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 14 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 683 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 42 MB |