________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०१७ २०१० सु०१ सौधर्मादिपु वायुकायिकोत्पत्तिनि० ५५५ सत्तमाए समोहओ ईसिप माराए उबवाएयत्रो' यावत् अध सप्तम्यां समवहत ईपत् प्राग्भारायामुपपातयितव्यः उपपातः कर्त्तव्यः यथा रत्नमभार समवहताना सौधर्मे उपपातः कथितः एवं यावत् शर्करामभात आरभ्य अबः सप्तमीपर्यन्तं समवहतः ईशानादारभ्य ईषत् पारभारापर्यन्तपृथिव्यामुत्पद्यते । 'सेव मंते ! सेव भंते ! त्ति' तदेव भदन्त ! तदेवं भदन्त ! इति ।। सू० १॥ इति श्री विश्वविख्यात जगद्वल्लभादिपदभूपितबालब्रह्मचारि 'जैनाचार्य' पूज्यश्री घासीलाल अतिविरचितायां श्री "भगवती" सूत्रस्य प्रमेयचन्द्रिका
ख्यायां व्याख्यायां सप्तदशशतकस्य दसमादेशका समाप्तः ॥० १७-१०॥ वायुकायिक जीव देश से भी समवहत होता है और सर्वरूप से भी समवहत होता है इत्यादि समस्त कथन जैला पृथिवीकायिक के उपपात के सबन्ध में पहिले कहा जा चुका है वैसा ही यहां पर भी जानना चाहिये। यावत् सप्तमनरक पृथिवी में समुद्घात को प्राप्त हुआ यह वायुकायिक जीव यावत् ईषत्प्रायभारा पृथिवी तक में उत्पन्न होता है। हे भदन्त ! आपका वायुकायिक उपपात विषयक यह कथन सर्वथा सत्य है ।। ऐसा कहकर वे गौतम यावत् अपने स्थान पर विराजामान हो गये।
भावार्थ केवल इसका ऐसा है कि रमप्रभा पृथिवी में रहा हुआ कोई वायुकायिक जीव मारणान्तिक सद्घान कर यदि सौधर्म में वायुસર્વરૂપથી પણ સમવહત થાય છે. ઈત્યાદિ સઘળું કથન પૃથ્વીકાયિક જીવોના ઉપપાતના સંબંધમાં જેવી રીતે પહેલાં કહેવામાં આવ્યું છે તે જ પ્રમાણે કથન અહિયાં પણ સમજવું. યાવત્ સાતમી નારક પૃથ્વીમાં સમુદ્રઘાતને પ્રાપ્ત થયેલ તે વાયુકાયિક જીવ યાવત્ ઈષપ્રાસારા પૃથ્વી સુધીમાં ઉત્પન્ન થાય છે. હે ભગવત વાયુકાચિકેના ઉપપાતના સંબંધમાં આપનું આ સઘળું કથન સર્વથા સત્ય છે. હે ભગવન આ સંબંધમાં આપે નિરૂપિત કરેલ આ વિષય એજ પ્રમાણે છે. આમ કહીને ગૌતમ સ્વામી તપ અને સંયમથી આત્માને ભાવિત કરતા થકા યાવત્ પિતાને સ્થાને બિરાજમાન થઈ ગયા.
આ વિષયનો ભાવાર્થ કેવળ એ છે કે-રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં રહેલે કોઈ વાયુકાયિક જીવ મારાન્તિક સમુદ્દઘાત કરીને જે સૌધર્મ કલ્પમાં વાયુકાયિક
