Page Text
________________
भगवती
૬૬
वश्वं च बोध्यम् कायिकयाद्यनुक्रमेण पञ्च क्रियापर्यन्तस्य संभवात् । ' एवं जाव मिस्से' एवं यावत् मनुष्यः, एवं पृथिवीकायिकवत् सामान्यतो जीववद्वादण्डकक्रमेण मनुष्यपर्यन्तं त्रिक्रियत्वं चतुष्क्रियत्वं पञ्चक्रियत्वं ज्ञातव्यम् इति, =अत्र यावत्पदेन अप् तेजो वायु वनस्पतिकायद्वीन्द्रियत्रीन्द्रियचतुरिन्द्रिय- तिर्यक् पञ्चेन्द्रियाणां ग्रहणम् । अस्य मकारयेत्थम् - 'मणुस्से णं भंते ! ओरालिय - सरीरं निव्त्रत्तेमाणे कइ किरिए गोयमा । सिय विकिरिए सिय चउकिरिए सिय - पंचकिरिए' व्याख्यानं पूर्ववदेव एकवचनेन जीवादिविषये वर्णनं कृत्वा साम्प्रतं बहुवचनेन जीवादिविषये वर्णयन्नाह - 'जीवा णं' इत्यादि । 'जीवा णं भंते !' जीवाः खलु मदन्त । 'ओरालियसरीरं निव्वत्तेमाणा कइ किरिया औदारिक होता है और कदाचित् पांच क्रियाओंवाला होता है । 'एवं जाब 'मणुस्से' इसी प्रकार से पृथिवीकायिक के जैसा अथवा सामान्य जीव के जैसा दण्डक क्रम से मनुष्य पर्यन्त कदाचित् तीन कदाचित् चार 'क्रियाओं से, और कदाचित् पांच क्रियाओं से युक्तता जाननी ' चाहिये। यहां यावत्पद से अपू, तेज, वायु, वनस्पति, दीन्द्रिय तेन्द्रिय, चतुरिन्द्रिय, और निर्यक् पंचेन्द्रिय जीव का ग्रहण किया गया है। इस विषय में दण्डक प्रकार ऐसा है- 'मणुस्से णं भंते । ओरालिय सरीरं निव्यमाणे कह किरिए' गोधमा । लिय तियकिरिए, सिघ चउ : किरिए, सिय पंचकरिए' इस सूत्र का अर्थ पहिले के जैसा ही है। - इस प्रकार एकवचन द्वारा जीवादिक के विषय में वर्णन करके अब सूत्रकार इसी विषय का वर्णन बहुवचन को लेकर करते हैं - 'जीवा-णं
ક્રિયાઓ વાળા થાય છે. અને કોઇક વાર પાંચ ક્રિયાઓ વાળા પણ થાય છે. " एवं जाव मणुस्से" पृथ्वी अयिनी भाइ अथवा सामान्य भुवनी भाइ “દડકના ક્રમથી મનુષ્ય પર્યંતના જીવા કાઇક વાર ત્રણ ક્રિયાએથી અને કોઇક વાર ચાર ક્રિયાઓથી અને કોઈક વાર પાંચ ક્રિયા વાળા સમજવા અહિયાં યાવત પદથી અકાય, તેજસ્કાય, વાયુકાય. વનસ્પતિ, એઇન્દ્રિય વાળા, ત્રણ ઈન્દ્રિયવાળા, ચાર ઇન્દ્રિયવાળા અને તિયક્ પ'ચેન્દ્રિય જીવાતુ श्रथयु छे. या विषयभां इन अमर भी अभागे थे. मणुस्से णं भंते ! ओरालियम्ररीरं निव्वत्तेमाणे कइ किरिए " गोयमा खिय तिय किरिए, सिय चउकिरिए, सिय पंच किरिए ' આ સૂત્રના અથ પહેલા કહેવાઈ ગયા છે. આ રીતે એકવચનથી જીવાદિકના વિષયનું વર્ણન કરીને હવે સૂત્રકાર એજ વિષયનું વર્ણન મહુવચન લઈને કરે છે. તે આ પ્રમાણે
"2
| SR No. | 009322 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 12 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 714 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 45 MB |