Page Text
________________
-
-
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १६ उ०८ सु०४ देवक्रियाविशेषनिरूपणम् ३०३ 'देवेणे' इत्यारभ्य 'आउंटावेत्तए' इत्यन्तस्य सर्वस्यापि पदसमुदायस्य ग्रहणं भवताति। अयमाशयः जीवैः सह विद्यमाना एव पुद्गला आहारकशरीरकलेवरोच्छ्वासादिरूपेण उपचिता भवन्ति जीवानुगामिस्वभाववत्वात् पुद्गलानाम् ततश्च यत्रैव क्षेत्रे जीवा भवन्ति तत्रैव क्षेत्रे पुद्गलानां गतिर्भवति, तथा पुद्गलानाश्रित्य जीवानां पुद्गलानां च गतिपर्यायो भवति अलोके जीवपुद्गलौ नस्त: अतो देवानामपि हस्तपादादिप्रसारणं संकोचनं न भवति तथा अलोके धर्मास्तिकायाभावादपि नापि पुद्गलानां गतिर्भवतीति भावः । 'सेवं भंते ! सेवं भंते ! त्ति' तदेवं भदन्त ! तदेवं भदन्त ! इति हे भदन्त ! यद्भवता प्रतिपादितं तत् एवमेव नान्यथेति ॥ ४॥
॥समाप्तश्चाष्टमोद्देशकः ॥ शुभमस्तु ॥ है ऐसा मैंने कहा है। इस कथन का आशय यह है कि जीवों के साथ विद्यमान ही पुद्गल आहार, शरीर, कलेवर उच्छ्वास आदि रूप से उपचिन होते हैं। क्योंकि पुद्गलों का स्वभाव जीवानुगामी होता है । इसलिये जिस देश रूप क्षेत्र में जीव होते हैं उसी क्षेत्र में पुद्गलों की गति होती है, तथा पुद्गलों को आश्रित करके जीवों की और पुद्गलों की गति पर्याय होती है अलोक में जीव पुद्गल नहीं हैं । इसलिये वहां देवों का भी हस्त पादादिकों का प्रसारणादि नहीं होता है तथा अलोक में धर्मास्तिकायका भी अभाव है इस कारण से पुदगलों की वहां गति नहीं होती है। 'सेव भत! सेवं भंते । त्ति' हे भदन्त ! जो आपने प्रति. पादित किया है वह इसी प्रकार से है, हे भदन्त ! जो आपने प्रतिपा दित किया है वह इसी प्रकार से है अन्यथा नहीं है। इसी प्रकार कहकर वे गौतम ! यावत् अपने स्थान पर विराजमान हो गये ॥ सू० ४ ॥
___ आठवां उद्देशा समाप्त આ કથનનો આશય એ છે કે જેની સાથે રહેલ પદ્દલ જ આહાર, શરીર, કલેવર, ઉચછવાસ વિગેરેથી ઉપચિત્ હોય છે. કેમકે પહલેને સ્વભાવ જીવાનુગામી હોય છે. તેથી જે દેશ રૂપિ ક્ષેત્રમાં જીવ હોય છે. તેજ ક્ષેત્રમાં પુલની ગતિ હોય છે. તથા પુલને અશ્રય કરીને જીવની અને પુલની ગતિ હેય છે. અલોકમાં જીવ પુકલ હેતા નથી. તેથી ત્યાં દેના હાથ પગ વિગેરેનું પ્રસારણાદિ થઈ શકતું નથી. તેમ જ અલોકમાં ધમસ્તિકાયનેપણું અભાવ છે. એ કારણથી પણ પુદ્ગલેની ત્યાં ગતિ डाती नथी. "सेवं भंवे ! सेवं भंते ! ति" है भगवन्! माये २ પ્રતિપાદન કર્યું છે, તે એજ રીતે છે અન્યથા નથી એ પ્રમાણે કહીને તે ગૌતમ સ્વામી યાવત્ પિતાના સ્થાન પર બિરાજમાન થઈ ગયા છે. સૂ ૪
છે આઠમો ઉદેશ સમાપ્ત છે
| SR No. | 009322 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 12 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 714 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 45 MB |