Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १३ उ०४ सू०९ द्वि० पु० स्पर्शनाद्वारनिरूपणम् ६५३ तेनैव - यत्संख्येयकोऽयं स्कन्धस्तेनैव प्रदेशसंख्येन पञ्चगुणेन द्विरूपाधिकेन धर्मा'स्तिकाय प्रदेशेन संख्येयाः पुद्गलास्तिकायमदेशाः स्पृष्टा भवन्ति, तयादि - जघन्य'पदे विंशतिप्रदेशिकः स्कन्धो लोकान्ते एकमदेशे स्थितः, स च नयम तेन विंशत्याअवगाढप्रदेशः, विंशत्येव च नयमतेनैव अधस्तनैः, उपरितनैर्वा प्रदेशः, द्वाभ्यां च
"
1
प्रदेशों द्वारा, पुद्गलास्तिकाय के संख्यातप्रदेश जघन्यपद में स्पृष्ट होते हैं। यह पहिले कहा जा चुका है कि जघन्यपद में विवक्षित प्रदेशों को 'द्विगुणित करके आगन संख्या में दो को जोड़ देना चाहिये। यहां पुदुगलास्तिकाय के संख्यातप्रदेश-२० प्रदेश जघन्यपद में विवक्षित है"उन्हें २ से गुणा करने पर या उतने ही प्रदेश उनमें मिलाने पर ४० 'आते हैं और फिर ४० में २ को जोड़ देने से ४२ हो जाते हैं । ये ४२ . प्रदेशजघन्यपद में धर्मास्तिकाय के हैं । इतने धर्मास्तिकाय प्रदेशों द्वारा संख्यात प्रदेश. पुदुगलास्तिकाय के स्पृष्ट होते हैं । उत्कृष्ट पद में धर्मास्तिकाय के १०२ प्रदेशों द्वारा पुद्गलास्तिकाय के संख्यात प्रदेश स्पृष्ट होते हैं। इन्हें इस प्रकार से समझना चाहिये । विवक्षित प्रदेशों : को ५ से गुणित कर आये हुए संख्या में २ जोड देना चाहिये-इस प्रकार करने से उत्कृष्ट पद में स्पृष्ट प्रदेशों की संख्या आ जाती है । : इसका तात्पर्य ऐसा है कि उत्कृष्ट पद में २० संख्याप्रमाण संख्यात परमाणुवाला पुद्गलास्तिकायरूप स्कन्ध स्वाभाविक २० अवगाढ प्रदेश
2
સખ્યાત પ્રદેશ જઘન્યપર્વમાં સ્પષ્ટ થાય છે. તે વાત તે પહેલાં સ્પષ્ટ ર કરવામાં આવી છે કે જધન્યપદમાં આવેલા પ્રદેશના ખમણા કરીને ગુણાકારમાં એ ઉમેરવાથી સ્પશકના પ્રદેશા જાણી શકાય છે. અહી પુદ્ગલાસ્તિકાયના 'સખ્યાત પ્રદેશ-૨૦ પ્રદેશ-જઘન્ય પન્નુમાં લેવામા આવ્યા છે. તેના અમણા કરવાથી ૪૦ આવે છે. પછી ૪૦ માં બે ઉમેરવાથી ૪૬ આવે છે. એટલે કે ૨૦ પ્રદેશાવાળા સ્કંધ ધર્માસ્તિકાયના આછામાં ઓછા ૪૨ પ્રદેશે વર્લ્ડ સ્પૃષ્ટ થાય છે. સખ્યાત પ્રદેશાવાળા સ્કધ-ધારો કે ૨૦ પ્રદેશેાવાળા સ્કંધ ધર્માસ્તિકાયના વધારેમાં વધારે ૧૦૨ પ્રદેશા વડે પૃષ્ટ થાય છે. આ સ્થનનું સ્પષ્ટીકરણ આ પ્રમાણે છે-પુદ્ગલાસ્તિકાયના પ્રદેશના પાંચ ગણાં કરી ગુણાકારમાં બે ઉમેરવાથી વધારેમાં વધારે પૃષ્ટ પ્રદેશેાની સખ્યા સખ્યાપ્રમાણ આવે છે. આ કથનનું તાત્પય એ છે કે ઉત્કૃષ્ટ પ૪માં ૨૦ સખ્યાત પરમાણુવાળા પુદ્દગલાસ્તિકાયરૂપ સ્કંધ
સ્વાભાવિક ૨૦
અવગાઢ પ્રદેશે
| SR No. | 009320 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 743 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |