Page Text
________________
भगवतीसूत्र इति सामान्य नाम, हन्छाइयस्तविशेषाः, तन इच्छा-अगिलापः, सूर्छा-संरक्षण निरन्तरानुबन्धः, काडमा-माप्ताशिंसनम्, गृद्धिः-गार्यम्, प्राप्तार्थेषु आसक्तिः, कृष्णा-प्राप्ताधीनां प्रक्षानेच्छाया अभावः । भिध्या-अमितः कास्न्येन व्याप्या पियाणां ध्यानम्-वकाग्रता अभिध्या-पिधानादिवदकारलोपेन मिध्या अभिध्या-नभिध्या-भिवास भावान्तरम् , तत्र दृढाभिनिवेशो भिध्या, सस्या ध्यानस्वरूपत्वात् , अढाभिनिवेशरतु अभिध्या तस्याश्विसलक्षणत्वात् चलायमानचित्तरियतिः ध्यानचित्तयोस्तु परस्परमयं विशेष: 'जं थिरमज्ञवसाणं तं शाण जं.चलं तरं चित्तं ' छापा-यत् स्थिरमध्यवसानं तध्यान, यत् चलं वत् आदि इसके विशेष नाम हैं। अभिलाष का नाम इच्छा है संरक्षण करने के लिये निरन्तर अभिलापाका बना रहना इसका नाम मूर्छा है अप्रासपदार्थ की इच्छा करना इसका नाम कांक्षा है माताओं में अधिक आसक्ति का होना इसका नाम गृद्धि है। प्रासपदार्थों का खर्च न हो अर्थातू प्राप्तार्थ को किसी दूसरे के लिये नहीं देने का भाव होना इसका नाम दृष्पता है । विषयों के संन्नन करनेका ही रातदिन ध्यान पना रहना इसका नाम भिध्या है। अबढ आग्रह-चलायमान चित्त की स्थिति इसका नाम अभिध्या है। दृढ अभिनिवेश का नाम भिध्या यह भिध्या ध्यानरूप होती है और अभिध्या अहद अभिनिवेशरूप होती है। अभिध्यात्रित्तलक्षणवाली कही गई है-अर्थात्-चलायमानस्थितिका नाम अभिध्या है। ध्यान और चित में इस प्रकार से फर्क है-'जंथिर भजनघलाणं तं झाणं जं चलं तयं वित्त स्थिर अध्यवसाय का नाम ध्यान और
વિશેષના રૂપ છે. અભિલાષાને ઈચ્છા કહે છે પ્રાપ્ત પદાર્થના સંરક્ષણને માટે નિરંતર અભિલાષા રાખ્યા કરવી તેનું નામ મૂછ છે. અપ્રાપ્ત પદાથની ઈચ્છા કરવી તેનું નામ કાંક્ષા છે. પ્રાપ્ત પદાર્થોમાં વધારે પડતી આસપ્તિ રાખવી તેનું નામ ગૃદ્ધિ છે. પ્રાપ્ત પદાર્થોને અન્યને દેવા રૂપ ઉપગના અભાવનું નામ તૃણું છે. વિષયને સંગ્રહ કરવામાં જ નિરન્તર લીન રહેવું તેનું નામ “ભિધ્યા છે. અદૃઢ આગ્રહ અથવા ચિત્તની ચલાયમાન સ્થિતિનું નામ “અભિધ્યા છે. અથવા દઢ અભિનિવેશનું નામ ભિયા છે–આ ભિખ્યા ધ્યાન રૂપ હોય છે અને અભિળ્યા અ૬ઢ અભિનિવેશ રૂપ હોય છે. અભિપયાને ચલાયમાન સ્થિતિવાળી કહી છે. ધ્યાન અને ચિત્ત વચ્ચે આ પ્રકારનો तशत छ-"जं थिर मज्झवसाणं तं झाणं, जं चलं तय चित्तं " AUR अध्य સાયનું નામ યાન છે અને અસ્થિર મનેભાવનું નામ ચિત્ત છે મને મારા
| SR No. | 009320 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 743 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |