Page Text
________________
..
.भगवतीसूम, विशेषात् अस्मिन् जन्मनि फिल्पिा -किल्विपिको भवति स मायाविशेष एष, आदरणम्-यस्मात् मयाविशेषात् कस्यापि वस्तुनः भादरणम् अगुपगमं करोति असौ मायाविशेष: आदरणम् , स्वार्धे वल आदरणता, अथवा-आचरणम्-परम
नाय नानाप्रकारक्रियाणामाचरणम् , अनाप्यर्थे स्वाथै तल गूटनता, मानम्परमतारणम्, स्वार्थे तलू बञ्चनता, प्रतिकुश्चनम्-सरळतया प्रवृत्तस्य जपनस्प खण्डनम् , स्वार्थ तल वञ्चनता, सातियोगच अविश्रम्भसम्बन्धः, सातिशयेन या प्रशस्तेन द्रव्येण निरतिशयस्य अप्रशस्तस्य ट्रम्पस्य सम्बन्धः योगः, १५, एतानि पश्चदशनामानि मायाकपायस्य । एष खल्लु मायादिपरिणतकर्मपुगल: कतिमणः कतिगन्धा, कविरसः, कतिस्पर्शः प्राप्त ? भगवानाह-गोयमा ! पंचरन्ने जहेब कोहे ? हे गौतम ! मायादिपरिणतकर्मपुद्गलः पञ्चवर्गः, ययेव शोधा प्रतिपादित. जो कुटिलता करता है ऐसे उस भाव का नाम जैलपभाष है। जिस मायाविशेष से जीव-करनेवाला व्यक्ति-इस जन्म में फिल्विषफ जैसा होता है वह मायाविशेष ही किरियष है मायाविशेष के भाषसे किसी भी वस्तु का आदर करना स्वीकार करना-इसका नाम आदरण हैअथवा-दूसरों को ठगने के लिये अनेक प्रकार की क्रियाभों का करना इसका नाम आचरणता है। यर्श पर भी आबरण शन्न रो स्वार्थ में संलप्रत्यय टुआरेगहनता-अपने स्वरूपको छुपाना, यहां पर भी गहन से तलप्रत्यय करने पर "गृहनता" पना है। पंचनता-दूसरों को ठगना यहां पर भी तलप्रत्यय हुआ है-सरलता से कहे गये वचनों को खण्डन करना इसका नाम प्रतिकुंचनता है। उसमवस्तु के साथ हीनद्रव्य का सम्बन्ध करना इसका नाम सातियोग है। ये १५ नाम मायाकषाय के है। मायादिरूप में परिणत हुआ यह कर्मपुशल कितने वर्णों वाला, નામ “જૈહાયભાવ” છે. જે માયાવિશેષ વડે જીવ (વ્યકિત) આ જન્મમાં શિબિષક જે થઈ જાય છે તે માયાવિશેષને જ કિલિબષ કહે છે માયાવિશિષ રૂપ ભાવપૂર્વક કઈ પણ વસ્તુનો આદર કર-સ્વીકાર કરે, તેનું નામ આદરણ છે. અથવા-અન્યને ઠગવાને માટે અનેક પ્રકારની જે ક્રિયાઓ કરવામાં આવે છે, તેનું નામ “આચરતા " છે, આચરણને બતા” પ્રત્યય લાગવાથી આ ૫૮ બન્યું છે. પિતાના કવરૂપને છુપાવવું તેનું નામ ગૂહનતા છે. અન્યને ઠગવા તેનું નામ વચનતા છે. સરલતાપૂર્વક કહેવામાં આવેલા વાતનું પણ ખંડન કરવું તેનું નામ પ્રતિકંચનતા છે સારી વસ્તુમાં હલકી અંતીની વસ્તુનું મિશ્રણ કરવું તેનું નામ સાતિગ છે. ઉપથિ આહિર જાતિ
ગ પર્વતના આ ૧૫ નામ માયાષાયને માટે જ અહી વપરાયાં છે. • તેમને અનુલક્ષીને ગૌતમસ્વામીનો આ પ્રકારનો પ્રશ્ન છે- ભગવન!
| SR No. | 009320 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 743 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |