Page Text
________________
-
--
भगवतीसूत्रे सप्तदण्डकाश्चतुर्विंशतिदण्ड केषु प्रत्येकं भवन्तीति भावः। तत्र एकत्वपृथक्त्वदण्डकानां चायं विशेष:-एकत्वदण्ड केषु भाविपुद्गलपरावर्ताः कस्यचिन्न सन्त्यपि, बहुत्वदण्डकेषु तु भाविपुद्गलपरावर्ताः सन्त्येव, तत्र समुच्चयनीया श्रयणात्, इति भावः, गौतमः पृच्छति-'एगमेगस्स णं मंते । नेरझ्यस्स नेरइयत्ते केवइया ओरालियपोग्गलपरियट्टा अईया ? ' हे भदन्त ! एकैकस्य खलु नरयिकस्य नैरयिकत्वे-नारकावस्थायाम् कियन्त औदारिकपुद्गलपरिवर्ताः अतीता: ? भगवानाह-' नत्थि एको वि' हे गौतम ! एकैकस्य नैरयिकस्य नैरयिकावस्थायाम्
औदारिकपुद्गलपरिवर्तः एकोऽपि अतीतो नास्ति, नारकावस्थायां वर्तमानस्य इस प्रकार से ये बहुवचन विषयक सात दण्डक चौवीस दण्डकों मेंप्रत्येक को होते हैं इन एकत्व और पृथक्त्व-दण्डकों में यह विशेषता है कि-एकत्व दन्डकों में भावी पुद्गलपरावर्त किसी जीव को नहीं भी होते हैं तवकि बहुत्व दण्डकों में भावी पुद्गलरूपपरावर्त अवश्य ही होते हैं क्योंकि वहां समुच्चय रूप से जीवों का आश्रयण हुआ है।
अब गौतम स्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'एगमएगस्सणं भंते !नेरहयस्स नेरइत्ते केवइया ओरालियपोग्गलपरियट्टा अईआ'हे भदन्त! एक एक नैरयिक को नारकावस्था में भूत कालीक औदारिकपुद्गलपरिवर्तकितने होते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'नथि एको वि' एक एक नैरयिक को नैरयिक अवस्था में भूत कालिक औदारिक पुद्गलपरिवर्त एक भी नहीं होता है-क्यों कि नारकावस्था में वर्तमान जीव को-नैरयिक जीव कोલઈને વૈમાનિકે પર્યન્તના ૨૪ દંડકના જીવમાંના પ્રત્યેક દંડકના જી વિષે બહુવચન વિષયક સાત સાત આલાપકે થાય છે આ એકત્વ અને બહુવ દંડકામાં એટલે જ તફાવત છે કે-“એકત્વ દડકમાં કેઈ જીવના ભાવી પકલ પરિવર્તને અભાવ બતાવવામાં આવ્યું છે પરંતુ બહત્વ દંડકમાં તે સઘળા જીવમાં ભાવી પુદ્ગલપરાવર્તને સદૂભાવ અવશ્ય હોય જ છે, એમ કહેવામાં આવ્યું છે, કારણ કે ત્યાં સમુચ્ચય રૂપે જીવની વાત કરવામાં આવી છે.”
___ गौतम पाभीसा प्रश्न-" एगमेगस्स भंते ! नेरइयस्स नेरइत्ते केवड्या ओरालियपोग्गलपरियट्टा अईया ?" मगनन् । ४ मे ना ना. વસ્થામાં ભૂતકાલીન ઔદારિક પુદગલપરિવર્ત કેટલા થાય છે
महावीर प्रभुना उत्तर-" नत्थि. एको वि" मे मे ना२४२ ना२४. વસ્થામાં ભૂતકાલીન ઔદારિક-પુલપરિવર્ત એક પણ સંભવી શકતું નથી, કારણ કે નારક અવસ્થામાં રહેલા જીવમાં (નારક જીવમાં) લેને ગ્રહણ કરવાને જ અભાવ રહે છે "
દારિક પદ્ધ
| SR No. | 009320 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 743 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |