SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 566
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ५४६ भगवतीस्त्रे नियमा अस्थि, जस्स णं दरिसणावरणिज्जं तस्स वि नाणावर णिज्जं नियमा अत्थि ' हे गौतम ! यस्य खलु जीवस्य ज्ञानावरणीयं कर्म भवति तस्य दर्शनावरणीयमपि कर्म नियमात् नियमतोऽस्ति भवत्येव, एवं यस्य खलु जीवस्य दर्शनावरणीयं कर्म नियमात् नियमतोऽस्ति भवत्येवेति भावः परस्परमनयोरविनाभूतत्वात् साह चर्याच्च । गौतमः पृच्छति -' जस्स णं भंते ! णाणावर णिज्जं, तस्स वेय णिज्जं जस्स वेयणिज्जं तस्स णाणावर णिज्जं ? हे भदन्त । यस्य खलु जीवस्य ज्ञानावरणं दरिसणावरणिज्जं तस्स वि नाणावरणणिज्जं नियमा अत्थि ) जिस जीव के ज्ञानावरणीय कर्म का सद्भाव होता है, उसके नियम से दर्श नावरणीयकर्म का भी सद्भाव होता है और जिस जीव के दर्शनावरणीकर्म का सद्भाव होता है उस जीव के ज्ञानावरणीयकर्म का भी सद्भाव होता है । इस तरह इन दोनों कर्मों का परस्पर में एक दूसरे के साथ सम्बन्ध कहा गया है। क्यों कि आत्मा के ज्ञान और दर्शन गुण एक साथ आत्मा में रहते हैं और इन्हीं दोनों गुणों को ये दोनों कर्म आवृत करते हैं। इस लिये इन दोनों कर्मो का एक साथ एक जीव में रहना कहा गया है - यही इन दोनों की एकाधिकरणता है। इनमें एक दूसरे को छोड़कर रहना नहीं होता है इसलिये ये अविनाभाव संबंधवाले हैं और साथ २ रहने के कारण ये सहचारी भी कहे गये हैं। अब गौतमस्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं - ( जस्स णं भंते ! णाणावरणिज्जं तस्स वेयणिज्जं, जस्स वेयणिज्जं तस्स णाणावरणिज्जं ) हे भदन्त ! जिस जीव के ज्ञानावरणीय कर्म का सद्भाव होता है, उस दरिसणावर णिज्ज' तस्स वि नाणावर णिज्ज नियमा अत्थि ) ने भवभां ज्ञानावरणीय કના સદૂભાવ હાય છે, તે જીવમાં નિયમથી જ દનાવરણીય કમને સદ્ભાવ હાય છે, અને જે જીવમાં દર્શનાવરણીય કના સદ્ભાવ હોય છે, તે જીવમાં નિયમથી જ્ઞાનાવરણીય કર્મોના પણ સદ્ભાવ હોય છે.આ પ્રકારના આ અન્તે કર્મોના પરસ્પરના સંબધ મતાવવામાં આવ્યા છે, કારણુ આત્માના જ્ઞાન અને દનના ગુણા એક સાથે આત્મામાં રહે છે અને તે અન્ને ગુણાને આ બન્ને કર્મ આવૃત કરે છે. એજ એ મન્નેની સમાનાધિકરણતારૂપ છે. તેએ એક બીજાને છેાડીને રહેતા નથી તેથી તેમને અવિનાભાવ સંબંધવાળાં કહ્યા છે અને સાથે રહેવાને કારણે તેમને સહચારી પણ કહ્યા છે. गौतम स्वाभीना अश्न- ( जस्स णं भवे ! णाणावरणिज्ज तस्स वेयणिज्ज जस्ट वेयणिज्ज' तर णाणावरणिज्ज १ ) डे लहन्त ! ? लवमां ज्ञानावरणीय ક્રમના સદ્ભાવ હાય છે, તે જીવમાં શું વેદનીય કના સદૂભાવ હોય છે ?
SR No.009317
Book TitleBhagwati Sutra Part 07
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1964
Total Pages784
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari & agam_bhagwati
File Size46 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy