Page Text
________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका शं०८ उ०१० सू० पुद्गलास्तिकायस्थ रूपनिरूपणम् ५०७ देशौ' भवन्ति २, एवं रीत्या सप्त भङ्गा विकल्पा भणितव्याः, तथा च यावत्यदा ते प्रयोऽपि भेदेन व्यवस्थिताः द्वौ वा द्वषणुकीभूती, एकस्तु केवल एव स्थितस्तदा 'द्रव्याणि ' ते भवन्ति ३, यदातु ते त्रयोऽपि स्कन्धतामनागता एव द्वौ वा द्वथणुकीभूती, एकस्तु केवल एवेत्येवं द्रव्यान्तरेण सम्बद्धास्तदा द्रव्यदेशास्ते भवन्ति ४, यदा तु तेपां द्वौ द्वयणुकतया परिणती एकश्च द्रव्यान्तरेण सम्बद्धः, अथवा एकः केवलतयैव स्थितो द्वौ तु द्वयणुकतया परिणम्य द्रव्यान्तरेण सम्बद्धौ अपेक्षा ये कथंचित् एक द्रव्यदेशरूप हो जाते हैं। (एवं सत्त भंगा भाणिया ) इसी तरह से सात भंग कह लेना चाहिये । तथा च-वे जब तीनों ही प्रदेश स्वतन्त्ररूप से अलग २ रहते हैं-तब वे स्वतंत्र तीन द्रव्यरूप कहे जाते हैं। अथवा इस तरह से भी वे तीन प्रदेश अनेक द्रव्यरूप हो सकते हैं-दो प्रदेश तो परस्पर में मिलकर एक व्यणुकरूप हो जावें और एक प्रदेश स्वतंत्र रहे-इस तरह से " एक भिन्नं अनेकम्" के अनुसार यहां दो स्वतन्त्र प्रदेश और स्वतन्त्र एक प्रदेश ये दो द्रव्य अनेक द्रव्य हो गये। (द्रव्यदेशा) वे इस प्रकार से हो सकते हैं कि वे तीनों प्रदेश स्वतंत्र रहें और स्वतंत्र रहकर फिर वे किसी , अन्य द्रव्य के साथ मिल जावें, अथवा-दो प्रदेश दयणुकरूप हो जावें
और एक स्वतंत्र रहे-फिर जाकर ये किसी अन्य द्रव्य के साथ जुड़ जावें-तब इस स्थिति में ये द्रव्य के अनेक देशरूप भी कहे जा सकते દેશરૂપ પણ બની જાય છે આ દષ્ટિએ વિચાર કરતા ક્યારેક તેઓ એક દ્રવ્ય પ્રદેશરૂપ હોય છે,” એ વાત પણ સિદ્ધ થાય છે
આ રીતે સાત વિકલ્પને સ્વીકાર કરતું કથન અહીં થવું જોઈએ. જેમકે જ્યારે તે ત્રણે પ્રદેશે સ્વતંત્રરૂપે અલગ અલગ રહે છે, ત્યારે તેમને ત્રણ સ્વતંત્ર દ્રવ્યરૂપે માની શકાય છે. અથવા આ પ્રમાણે પણ તે ત્રણ પ્રદેશ અનેક દ્રવ્યરૂપ હોઈ શકે છે-બે પ્રદેશ તો પરસ્પરમાં મળી જઈને એક પ્રયાણુક २४५३५ मनी जय मन मे प्रदेश स्वतत्र २९. " एक भिन्नं अनेकम् " नी मनुसार मडी मे २वत' प्रदेश मने तत्र से प्रदेश, मा मे द्रव्य मने द्र०५३५ मानी गया. “द्रव्यदेशा " तशा यहेश३५ मा प्रभारी થઈ શકે છે તે ત્રણે પ્રદેશ સ્વતંત્ર રહે અને સ્વતંત્ર રહીને તેઓ કે અન્ય દ્રવ્યની સાથે મળી જાય. અથવા-બે પ્રદેશ કયણુક બની જાય અને એક સ્વતંત્ર રહે અને ત્યારબાદ તેઓ કોઈ અન્ય દ્રવ્યની સાથે મળી જાય. તે એ પ્રકારની પરિસ્થિતિમાં તે દ્રવ્યોને અનેક દેશરૂપ પણ કહી શકાય છે. આ
| SR No. | 009317 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 784 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 46 MB |