Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ८ उ. ६ म. ५ क्रियास्वरूपनिरूपणम्
७२९
टीका-पूर्व तेजसां ज्वलनक्रिया परशरीराश्रया प्रतिपादिता तत्प्रस्तावात् औदारिकादिपरशरीरमाश्रित्य जीवसमुच्चयस्य नैरयिकादेश क्रियाः प्ररूपयितुमाह - 'जीवे णं भंते ! ओरालियसरीराओ कतिकिरिए ? ' गौतमः पृच्छति हे भदन्त ! जीवः खलु औदारिकशरीराद- परकीयौदा रिकशरीरमाश्रित्य कतिक्रियो भवति ? कियत्मकक्रियावान् भवति इति प्रश्नः, भगवानाह - 'गोयमा ! सिय तिकिरिए, सिय चउकिरिए, सिय पचकिरिए, सिय अकिरिए' हे गौतम ! त्ति ) वैमानिक देव कार्मण शरीरोंके आश्रज से तीन क्रियाओंवाले भी होते हैं, चार क्रियाओंवाले भी होते हैं । हे भदन्त ! जैसा आपने कहा है- वह सब यह विषय सर्वथा सत्य है . हे भदन्त ! आपके द्वारा कहा गया यह सब विषय सर्वथा सत्य है । इस प्रकार कह कर गौतम यावत् अपने स्थान पर विराजमान हो गये ।
टीकार्थ- पहिले अग्निकायों की जलनक्रिया पर शरीर के आश्रय से कही गई है । सो इसी विषय को सूत्रकार औदारिक आदि पर शरिरको आश्रित करके सामान्य जीव के और नैरयिक आदि विशेष जीवकी क्रियाओं का कथन करते हैं - इसमें गौतमने प्रभुसे ऐसा पूछा है- 'जीवेणं संते ! ओगलियसरीराओ कह किरिए' हे भदन्त ! एक जीव परकीय औदारिक शरीर को आश्रित करके कितनी क्रियाओं वाला होता है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं - 'गोवमा ! सिय तिकिरिए, सिय चउकिरिए, सिय पंच किरिए, लिय अकिरिए ' त्रि, सेवं भंते ! सेवं भते !त्ति ) मानि हो अर्भ शरीराना आश्रयथी त्र યિાએાવાળા પણ હોય છે અને ચાર ક્રિયાવાળા પણ હોય છે
ગૌતમસ્વામી મહાવીર પ્રભુને કહે છે કે હે ભદન્ત ! આ વિષયનુ આપે જે પ્રતિપાદન કર્યું તે સથા સત્ય છે હે ભદન્ત / આપે જે કહ્યું તે ચયાં જ છે. આ પ્રમાણે કડીને વદણા નમસ્કાર કરીને ગૌતમ સ્વામી પેાતાને સ્થાને બેસી ગયા
ટીકા :– પર–શરીરને આશ્રયે અગ્નિકાયાની જવલનક્રિયાનુ આગલા સૂત્રમા પ્રતિપાન કરવામા આવ્યુ હવે સૂત્રકાર ઔદારિક આદિ પરકીય શરોરના આશ્રય કરીને સામાન્ય જીવ અને નારક આદિ વિશેષ જીવેાની યિાએતુ નિરૂપણ કરે છે– આ વિષયને अनुक्षीने गौतम खाभी महावीर अभुने सेवो अश्न पूछे' जीवेण भंते ! ओरालियरीराओ कइ किरिए ? ' હે ભગવન્ત ! એક જીવ પરકીય ઔદારિક શરીરને આશ્રિત કરીને કેટલી ક્રિયાઓવાળા હોય છે? મહાવીર પ્રભુના ઉત્તર 'गोयमा ! सिय-तिकिरिए, सिय, चड किरिए, सिय पंचकरिए, सिय अकिरिए ?
-
| SR No. | 009316 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 811 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |