Page Text
________________
६२० . . . . . . . ,, भगवतीस्त्रे नानुसरणीयः, सर्वेषामपि न्यायानां वक्तुर्विवक्षाधीनत्वात, वक्ष्यमाणपिकल्पासंभवाच्च, इति प्रथमे विकल्पे 'त्रिविधं त्रिविधेन' इत्यत्र एक एव भगः, अग्रे वक्ष्यमाणेषु द्वितीय-तृतीय-चतुर्थेषु त्रयस्त्रयो भङ्गाः, पञ्चमषष्ठयोः नव नव भङ्गा भवन्ति, सप्तमे त्रयो भङ्गाः, अष्टमनवमयोस्तु नव नव भङ्गा भवन्ति, इति सर्वे भङ्गा एकोनपञ्चाशद्, एवमियमतीतकालमाश्रित्य करणकारणानुमोदनयोजना कृता । अथवा एवं करणादियोजना द्रष्टव्याअतीतकाले मनःप्रभृतीनां कृतं कारितमनुमोदितं वा प्राणातिपातं क्रमेण न करोति, न कारयति, न चानुजानाति, तन्निन्दनेन तदनुमोदनानिषेधतम्ततो निवर्तते, तन्निन्दनस्याभावे हि तदनुमोदनाऽनिवृत्तेः कृतादिरसौ वधः प्राणातिसंबंध नहीं लगाया गया हैं। क्यों कि कथन जितना भी होता है वह वक्ताकी विवक्षाके अधीन हुआ करता है । तथा इस तरहका क्रम यहां लगानेसे वक्ष्यमाण विकल्पोंका कथन भी नहीं बन सकता है । 'त्रिविधं त्रिविधेन' इस प्रथम विकल्पसे एक ही भंग है। तथा वक्ष्यमाण द्वितीय, तृतीय, चतुर्थ इन विकल्पोमें तीन २ भंग हैं। पांचवे और छठे विकल्पोमें नौ नौ अग होते हैं। सातवे विकल्पमें तीन भग और आठवें तथा नौवे विकल्पमें नौ नौ भग होते हैं हम तरह कुल भग थे ४९ हो जाते हैं । अतीतकालको लेकर यह कोण, कारण और अनुमोदनाकी योजना कि गई है- अर्थात् अतीत. कालमें मन, बचन और काय संबंधी कृतं, कारित और अनुमोदना हाग हुए प्राणातिपातका श्रमणोपासक श्रावक इन ४९ विकल्पों को लेकर प्रतिक्रमण करता है । अथवा यह करणादि योजना इस प्रकारसे નથી, કારણ કે જેટલું કથન કરવામાં આવે છે તે વક્તાના વિવક્ષાને આધીન થયા કરે છે. તથા એ પ્રમાણેને દમ અહી અનુસરવાથી નીચે દર્શાવવામાં આવેલા વિકલ્પોનુ अयन ५६५ समपी २४तु नथी 'त्रिविधं त्रिविधेन' मा पडा विमा ભગ છે નીચે જેનું વિવેચન કરવામાં આવ્યું છે તે બીજ, ત્રીજા અને ચોથા વિકલ્પમાં ત્રણ ત્રણ ભંગ છે પાંચમાં અને છઠા વિકલ્પમાં નવ-નવ ભાગ છે. સાતમાં વિકપમાં ત્રણ ભ ગ, આઠમાં અને નવમાં વિકલપમાં નવ નવભાગે છે. આ રીતે કુલ ૪૯ ભંગ થાય છે અતીતકાળની અપેક્ષાએ આ કરવું, કારણ અને અનુમોદનાની યોજના કરવામાં આવી છે. એટલે કે અતીતકાળમાં મન, વચન અને કાયા દ્વારા જે પ્રાણાતિપાત કર્યું હોય, કરાવ્યું હોય કે જે પ્રાણાતિપાતની અનુમોદના કરવામાં આવી હોય, તેનું શ્રમણોપાસક શ્રાવક, ૪૯ વિકલ્પ દ્વારા પ્રતિક્રમણ કરે છે. અથવા આ કરણદિયોજના
| SR No. | 009316 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 811 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |