Page Text
________________
४९४
भगवतीमत्रे द्रव्याधारभूतम् आकोशमानं क्षेत्रमाश्रित्य, कालतः-अद्धां द्रव्यपर्यायावस्थिति वा आश्रित्य, भावत. - औदयिकादिभावान् द्रव्यपर्यायान् वा आश्रित्येत्यर्थः, तत्र 'दबओ णं आभिणिवोहियनाणी आएसेणं सव्वदचाई जाणड, पासई' द्रव्यतः द्रव्यमाश्रित्य आभिनिवोधिकज्ञान विषयद्रव्य वा समाश्रित्य खलु आभिनिवोधिकज्ञानी आदेशेन-सामान्य-विशेपलक्षणप्रकारेण. ओघतो द्रव्यमात्ररूपेण चा, नतु तदवान्तरमर्वविशेषरूपेण, अथवा आदेशेन श्रुतज्ञानजनितसंस्कारेण सर्वद्रव्याणि धर्मास्तिकायादीनि जानाति अबायधारणा द्रव्यकी अपेक्षा लेकर जो मतिज्ञानका विषय कहा गया है उसमें धर्मास्तिकायादिक द्रव्योंका आश्रय लिया गया है- क्षेत्रकी अपेक्षा लेकर जो मतिज्ञानका विषय कहा गया है सो उसमें द्रव्यों के आधारभूत आकाशमात्रक्षेत्रको ग्रहण किया गया है. कालकी अपेक्षा लेकर जो मतिज्ञान का विषय कहा गया है, उसमें द्रव्यपर्याय की अवस्थितिरूप अद्धाकालको लिया गया है. तथा भावकी अपेक्षा लेकर जो मतिज्ञानका विषय कहा गया है उसमें औदंयिक आदि भावोंको या द्रव्योंकी पर्यायोंको आश्रित किया गया है। इनमें 'दव्यओ णं आभिणिबोहियनाणी आएसेणं सव्वव्वाइं जाणइ पासइ' द्रव्य की अथवा आभिनिवोधिकज्ञान के विषयभूत द्रव्य की अपेक्षा लेकर आभिनियोधिकज्ञानी आदेशसे-सामान्यरूपसे एव विशेषरूपसे अथवा ओघ-द्रव्यमात्ररूपसे-तवान्तर सर्वविशेषरूपसे नहीं अथवा श्रुतज्ञान - जनितसंस्कारसे धर्मास्तिकायादिक द्रव्योंको जानता है. अवाय और લઈને જે મતિજ્ઞાનના વિષય કહ્યા છે તેમાં ધર્માસ્તિકાયાદિક દ્રવ્યોનો આશ્રય લીધો છે. ક્ષેત્રની અપેક્ષાને લઈને મતિજ્ઞાનના જે વિષય કહ્યા છે. તેમાં દ્રવ્યના આધારભૂત આકાશ માત્ર ક્ષેત્રનું ગ્રહણ કર્યું છે કાળની અપેક્ષા લઈને જે મતિજ્ઞાનના વિષય કહ્યા છે. તેમાં દ્રવ્ય પર્યાયની અવસ્થિતિરૂપ અદ્ધાકાલ ગણેલ છે તથા ભાવની અપેક્ષા લઈને જે મતિજ્ઞાનના વિષય કહ્યા છે. તેમાં દિયિકાદિ ભાવોને અથવા ની પર્યાયાનો આશ્રય ४शने डस छे. 'दव्यओणं आभिणियोहियनाणी आएसेणं सव्वदम्बाई जाणइ पासह द्रव्यानी अथवा भनिनिमाधि ज्ञानना विषय भूत दयनी अपेक्षा सपने અભિનિબોધિક જ્ઞાની સામાન્યરૂપથી અને વિશેષરૂપથી અથવા એઘિ-દ્રવ્યરૂપથી તેના આવાન્તર સર્વ વિશેષ રૂપથી નહીં અથવા શ્રુતજ્ઞાન જનિત સંસ્કારથી ધમસ્તિકાયાદિક દ્રવ્યને જાણે છે. અવાય અને ધારણની અપેક્ષાથી તેના પિતાના ગ્રાહ્ય વિષયરૂપ
| SR No. | 009316 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 811 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |