Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका २.८ उ.२ सू.१ आशीविषस्वरूपनिरूपणम् २७७
अर्द्धभरतस्य सातिरेकपष्टयधिकयोजनशतद्वयलक्षणं प्रमाणं मात्रा इयत्ता यस्याः * सा तामित्यर्थः किश्चिदधिकत्रिपष्टयधिकशतद्वययोजनप्रमाणशरीरमिति भावः,
वोदि तनुम्-शरीरं, विषेण स्वदंष्ट्राजन्येन करणभूतेन विषपरिगताम् 'विप' इति भावप्रधाननिर्देशात् विपत्वं परिगतां प्राप्तां विकसन्तीं विपव्याप्तां स्वेन त्याप्यमाना प्रकर्तु प्रभुः समर्थः खलु वर्तते, 'वोन्दि' इति शरीरवाचको देशीयशब्दः किन्तु 'विसए से विसट्टयाए, नो चेव णं संपत्तीए करे मुवा करे ति वा, करिस्संति वा ?' विपयः स विपार्थतायाः विपमेवार्थों विधार्थस्तद्भावस्तत्ता तस्याः विवतायाः सामर्थ्यमात्रमेतम् प्रतिपादितम्, नोचैत्र खलु नैव कदाचित संपत्त्या पूर्ववर्णिततनुस प्राप्तिद्वारेण तथाविधतर्नु विपव्याप्ताम् अकार्युः, कुर्वन्ति, करिष्यन्ति वा वृश्चिका इति शेषः, अौकवचनप्रकरणेऽपि वृश्चिकाशीविषाणां बहुत्वज्ञापनार्थ बहुवचन निर्देशो बोध्यः, वृश्चिकादीनां जन्य विषसे अद्वैभरतक्षेत्रप्रमाण शरीरको कुछअधिक २६३ योजन प्रमागवाले शरीरको व्याप्त करने में समर्थ हो सकता है । किन्तु 'विसए से विसट्टयाए नो चेव णं संपत्तीए करेंसु वा करेंति वा, करिस्संति वा' ऐसा जो कथन किया गया है वह केवल उनके उस विषका सामर्थ्य मात्र प्रतिपादित किया गया है । क्योंकि उन वृश्चिकांके विषने इतने बडे शरीरमें घुस करके प्रविष्ट होकरके पहिले कभी न तो उसे विष व्याप्त किया है और न वर्तमानमें उसे वे अपने विषसे व्याप्त करते हैं और न आगे भी वे उसे अपने विषसे व्याप्त करेंगे । यहां एकवचनके प्रकरणमें भी सूत्रकार द्वारा वृश्चिका. शीविषोंमें बहुत्वजताने के लिये 'करेंमु' आदिरूपसे बहुवचनका प्रयोग किया गया है । इन वृश्चिक आदिकोंका त्रिकालमें भी अभाव नहीं પિતાની દાઢથી ઉત્પન્ન થયેલા ઝેર વડે અડધા ભરતક્ષેત્ર પ્રમાણુ શરીરને કંઇક અધિક २६३ यानव शरीरने - व्यास ४२वामी शतिशाणी डा श छे. तु 'विस ए से विसयाए नोचेवणं संपत्तीए करेंसु वा करे तिवा, करिस्संति वा मेरे કહેવામાં આવ્યું છે તે ફકત તેમના તે ઝેરનું સામર્થ્ય માત્ર બતાવવા માટે જ કહેલ છે કેમકે તે વૃશ્ચિક આદિના ઝેરે આવડા મોટા શરીરમાં પ્રવેશ કરીને પહેલાં કેઈપણ સમય નતે તેને વિષ વ્યાપ્ત કર્યું છે ? અગર વર્તમાનમાં તેને પિતાને ઝેરથી વ્યાપ્ત કરે છે. અને ભવિષ્યમાં પણ તેને પિતાના વિષથી વ્યાપ્ત કરશે નહી. અહીં मे क्यनना प्ररमा सूत्रधारे वि४ माशीविषामां मg. rephan 'करेंस' मा રૂપથી બહુવચનને પ્રયોગ કર્યો છે. આ વૃશ્ચિક અદિઓને ગણે કાળમાં અભાવ હોતો નથી
| SR No. | 009316 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 811 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |