Page Text
________________
पमेयचन्द्रिका टीका श. ८ उ. १ सू. २१ मूक्ष्मपृथ्वीकायस्वरूपनिरूपणम् २३७ मनःप्रयोगपरिणत भवति, द्वे तथाविधे द्रव्ये मृषामनःप्रयोगपरिणते वा भवतः, 'एवं दुयास जोगो, तियासंजोगो भाणियन्बो' एवं उक्तरीत्या द्विकसंयोगः, त्रिकसंयोगो भणितव्यः वक्तव्यः 'एत्थवि तहेच जाव' अत्रापि द्रव्यत्रयाधिकारेऽपि तथैव वक्तव्यं यथा द्रव्यद्वयाधिकारे उक्तम्, ततश्च मनोवचनकायप्रभेदतो यः प्रयोगपरिणामः, मिश्रपरिणामः, वर्णादिभेदतश्च विसापरिणाम उक्तः स अत्रापि वाच्यः यावत्-पूर्वोक्त सर्व संग्राह्यम्, 'अहवा एगे तंससंठाणपरिणए वा,एगे चउरंसस ठाणपरिणए वा, एगे आययसंठाण परिणए वा' अथवा एकं संस्थानमयोगपरिणतं द्रव्यं त्र्यससंस्थानपरिणतं वा भवति एक द्रव्यं चतुरस्रसंस्थानपरिणतम् एकं द्रव्यम् आयतसंस्थानपरिणतं वा भवति, इदमत्र बोध्यम्-द्रव्यत्रयपरिणामाधि. परिणत द्रव्योंमें से एकमनःप्रयोगपरिणत द्रव्य सत्यमनःप्रयोगपरिणत होता है, तथा दूसरे मनःप्रयोगपरिणत दो द्रव्य मृषामनःप्रयोग परिणत होते हैं । 'एवं दुयासंयोगो भाणियवो' इस उक्तरीतिके अनुसार द्विकसंयोग, त्रिकसंयोग कहलेना चाहिये । 'एत्थ वि तहेव जाव' इस द्रव्यत्रयके अधिकारमें भी ऐसा ही कथन करना चाहिये जैसा कि कथन द्रव्यद्वयके अधिकारमें किया गया है। वहीं पर मन, वचन, कायके भेदसे जो प्रयोगपरिणाम, मिश्रपरिणाम और वर्णादिके भेदसे विस्त्रसापरिणाम कहा गया है वह यहां पर भी कहना चाहिये। "यावत्' पद यही बात प्रगट करता है । 'अहवा एगे तंससंठाण परिणए वा, एगे चउरंससंठाणपरिणए वा, एगे आययसंठाणपरिणए वा' अथवा संस्थान प्रयोग परिणत एक द्रव्य व्यत्रसंस्थान परिणत भी होता है, कोई एक द्रव्य चतुरस्र संस्थान परिणत होता है, कोई एक द्रव्य आयत संस्थान परिणत होता है। यहां पर ऐसा समझना દ્રવ્ય સત્યમનઃપ્રયોગ પરિણત હોય છે તથા બીજું મનઃપ્રયોગ પરિણુત દ્રવ્ય મૃષામનઃ प्रयोगपति डाय छे. 'एवं यासंयोगो, तियासयोगो भाणियव्यो' मा शव ६४ से 21 मने निसय ५ सम सपा 'एत्थ वि तहेव जाव' से द्रव्य तय દ્રવ્યના અધિકારમાં પણ એવું જ કથન કરવું જોઈએ જેવું કથન દ્રવ્યદયના અધિકારમાં કહેલુ છે. ત્યાં મન, વચન અને કાયના ભેદથી તે પ્રગપરિણામ, મિશ્રપરિણામ અને વર્ણાદિના ભેદથી વિલસા પરિણામ કહેલ છે તે અહીં આ પણ સમજી લેવા.–ચાવત’-એ જ વાત यावत ५४थी. सभ७ ४५ छ. 'अहवा एगे तेससंठाणपरिणए वा, एगे चउरंसस ठाणपरिणए वा एगे आययसं ठाणपरिणए वा. या तो સસ્થાન પરિણુત એક દ્રવ્ય અસંસ્થાન પરિણુત પણ હોય છે, કેઈ એક દ્રવ્ય ચતુરસ્ત્ર
| SR No. | 009316 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 811 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |