Page Text
________________
६५६
भगवती
दयाल्लोभयुक्ता सचित्ताचित्तमिश्रद्रव्यमार्थना संज्ञायते सा ८, लोकसंज्ञागया मतिज्ञानावरणक्षयोपशमेन शब्दाद्यर्थगोचरा विशेपावबोधक्रिया सज्ञायते सा ९, ओघसज्ञा - यया मतिज्ञानावरणक्षयोपशमेन शब्दाद्यर्थगोचरा सामान्यावबोधक्रिया सज्ञायते सा १०, यद्वा - ओघस ज्ञा = सामान्यप्रवृत्तिः ९, लोकस ज्ञा = लोकदृष्टिरिति १० । अयं निष्कर्ष :- आहारसज्ञा- क्षुद्वेदनीयोदये स भवति ९, भय - मैथुन - परिग्रह - क्रोध- मान-माया - लोभरूपाः सप्त सज्ञाः मोहनीय कर्मोदये संभवन्ति ८, लोकसंज्ञा-ज्ञानावरणक्षयोपशमे संभवति ९, अघस ज्ञा-ज्ञानावरणीयस्यापक्षयोपशमे स भवतीति १०, ।
-
मृषाभाषण करने आदिरूप क्रिया कही जाती है वह मायासंज्ञा है । लोभसंज्ञा - जिसके द्वारा लोभके उदयसे हुई सचित्त, अचित्त और मिश्र द्रव्य ग्रहण करनेकी परिणति लोभयुक्त प्रकट की जाती है वह लोभसज्ञा है । लोकस ज्ञा- मतिज्ञानावरण कर्म के क्षयोपशम से शब्द और अर्धकों विषय करनेवाली विशेष अवबोध क्रिया प्रकट की जाती है वह लोकसज्ञा है । तथा जिस के द्वारा मतिज्ञानावरण कर्म के क्षयोपशम से उत्पन्न हुई शब्द और अर्थ आदिको विषय करनेवाली सामान्य अवबोध क्रिया कही जाती है वह ओघसंज्ञा है । अथवासामान्य प्रवृत्तिका नाम ओघसंज्ञा और लोकदृष्टिका नाम लोकसंज्ञा है । इन संज्ञाओं में से आहारसंज्ञा क्षुधावेदनीय कर्मके उदद्यमें, तथा भयसंज्ञा, मैथुनसंज्ञा, परिग्रहसंज्ञा, क्रोधसंज्ञा, मानसंज्ञा, मायासंज्ञा, लोभ संज्ञा ये सातसंज्ञाए मोहनीय कर्मके उदयमें होती हैं लोकसंज्ञाज्ञानावरण कर्म के क्षयोपशम में और ओघसंज्ञा ज्ञानावरणीय कर्म के છે તે સત્તાનુ નામ માયાસંજ્ઞા છે. (૮) લેાભસના' જેના દ્વારા સચિત્ત, અચિત્ત અને મિશ્ર દ્રષ્યને પ્રાપ્ત કરવાની ભાવના પેદા થાય છે, તે સત્તાને લેાભસંજ્ઞા કહે છે. (૯) ‘લેાકસ જ્ઞા’ મતિજ્ઞાનાવરણ કર્માંના ક્ષયે પશમથી શબ્દ અને અને વિષય કરનારી વિશેષ અવખાધ ક્રિયા જેના દ્વારા પ્રકટ થાય છે, તે સત્તાને લેાકસ ના કહે છે. (૧૦) ‘આધસંજ્ઞા’ જેના દ્વારા મતિજ્ઞાનાવરણુ કર્મોના ક્ષયૅાપશમથી ઉત્પન્ન થયેલ શબ્દ અને અ આદિને વિષય કરનારી સામાન્ય અવમેધ ક્રિયા પ્રકટ થાય છે, તે સત્તાને મેઘસંજ્ઞા કહે છે. અથવા સામાન્ય પ્રવૃત્તિનું નામ એઘસત્તા અને લેાકદૃષ્ટિનું નામ
1
साइसज्ञा छे.
આ સ સત્તામાંથી આહારસના ક્ષુધાવેદનીય કર્માંના ઉદ્દયમાં, અને લયસ જ્ઞા મૈથુનસત્તા, પરિગ્રહસંજ્ઞા, ક્રાયસ'ના, માનસજ્ઞા, માયાસ ના અને લાભસંજ્ઞા, તે સાત
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |