Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिकाटीका श. ७.३ सु. ४ कृष्णलेश्यादेः कर्मणामल्पमहत्वनिरूपणम् ४४५ टीका - "सिय भंते ! कण्हळेस्से नेरइए अप्पकम्मतराए, नीललेस्से नेरइए महाकम्मतराए ?' गौतमः पृच्छति - हे भदन्त ? स्यात् किं कृष्णलइयावान् नैरयिकः अल्पकर्मतरः अल्पकर्मबन्धकः स्यात् भवेत् १ अथ च नीललेश्यावान् नैरयिकः महातरः अतिशयेन महान्ति कर्माणि ज्ञानावरणीयादीनि वन्धमाश्रित्य यस्य स तथा प्रचुरकर्मवन्धक इत्यर्थः भवेत् ? भगवानाह 'हंता, सिया' हे गौतम ! इन्त=सत्यं स्यात् कदाचित् कृष्णलेश्यो नैरयिकः अल्पकर्मबन्धकः कदाचित् नीललेइयो नैरयिकश्च महाकर्मबन्धको भवेत्, गौतमस्तत्र कारणं पृच्छति - 'सेकेणट्ठे णं भंते ! एवं बुच्चइ - कण्डलेस्से नेरइए अप्पकम्म्
,
टीकार्थ - जीवका अधिकार चल रहा है- इसी कारण सूत्रकारने यहाँ पर उनके संबंधको लेकर महाकर्मत्व और अल्पकर्मस्वके विषय में कथन किया है - इसमें गौतमने प्रभु से ऐसा पूछा है- 'सिय भंते ! कण्हलेस्से नेरइए अप्पकम्मतराए नीललेस्से नेरइए महाकम्मतराए हे भदन्त ! वन्धको लेकर क्या ऐसा हो सकता है कि कृष्णलेश्या जिसके है ऐसा नारकजीव तो अल्पकर्मका बंधक हो और नील लेश्या जिसके है ऐसा नारकजीव ज्ञानावरणीय आदि महाकमका बंधक हो । इसके उत्तर में प्रभु उनसे कहते हैं 'हंता सिया' हां, गौतम ! ऐसा हो सकता है कि कदाचित् कृष्णलेश्यावाला नैरयिक जीव अल्पकर्मका बंधक हो और कदाचित् नीललेश्यावाला नारक महाकर्मका बंधक हो अब इस प्रभुके कथनमें कारण जिज्ञासा के वशवर्ती होकर गौतम उनसे पूछते हैं ' से केणद्वेण भंते ! एवं
ટીકા-જીવનું નિરૂપણ ચાલી રહ્યું છે તેથી સત્રકારે તેમની સાથે સ મધ ધરાવતા મહાકત્વનું અને અપકર્માંત્વનુ અહી કથન કર્યું છે
આ વિષયને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એવા પ્રશ્ન પૂછે છે કે'सिय भंते ! कण्हलेस्से नेरइए अप्पकम्मतराए, नीललेस्से नेरइए महाकम्पतराए ?' હે ભદન્ત ! માઁધની અપેક્ષાએ શુ એવું સંભવી શકે છે કે કૃષ્ણુલેસ્યાવાળા નારક જીવ તા અલ્પકના અધક ાય છે અને નીલલેસ્યાવાળા જીવ જ્ઞાનવરણીય આદિ મહાકર્માના अंध होय छे ? तेना उत्तर भापता महावीर अलु उडे छे - 'हंता सिया' હા, ગૌતમ! એવું સ ભવી શકે છે કે કયારેક કૃષ્ણ લેસ્યાવાળા નારક જીવ અલ્પક ને અધક હોય છે અને કયારેક નીલ લેશ્યાવાળા નારક મહુકમના ! ધક હાય છે હુવે આ કથનનું કારણ જાણવાની જિજ્ઞાસાથી ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને પૂછે છે કે"से hणणं भंते! एवं बुच्चइ " ४त्याहि डे महन्त ! मेवु साथ था भरा ४
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |