Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिकाटीका श.३.३.४ सू०४ जीवपरलोकगमनस्वरूपनिरूपणम् ६४३ तेजोठेश्या, पदमलेश्या शुक्ललेश्या च, तत्र प्रथमास्तिस्रः क्रमशः अशुभतमाः, अशुभतराः, अशुभाश्च किन्तु चरमा स्तिस्रः शुभाः, शुभतराः, शुभतमाश्च योध्याः । एतास चाधाश्चतस्रोलेश्याः भवनपतिवानन्यन्तराणां भवन्ति, आधास्तिस्रो नैरयिकानाम् , ज्योतिष्कदेवानां वैमानिकेन प्रथमद्वितीयकल्पवासिनाम् च तेजोलेश्या, तृतीयचतुर्थपञ्चमकल्पवासिनां चैमानिकानां पदुमलेश्या ततः परेपो देवानां शुक्लालेश्या, मनुष्याणां तिरश्चां च पडपिलेश्याः सम्भवन्ति __ तिरश्चां मध्येऽपि पृथिव्यपवनस्पतिपु आधाश्चतस्रोलेश्याः, तेजो वायुविकलेनीललेश्या, कापोतलेश्या, तेजोलेश्या, पद्मलेश्या और शुक्ललेश्या' इस प्रकारसे ६ छह भेद कहे है। इनमें प्रथमकी 'कृष्णलेश्या, नीललेश्या, कापोतलेश्या' ये तोन लेश्याएँ क्रमशः अशुभतम, अशुभतर और अशुभ होती है, तथा तेजोलेश्या, पद्मलेश्या और शुक्ललेश्या ये तीन लेश्याएँ क्रमशः, शुभ, शुभतर और शुभतम होती है इन पूर्वोक्त ६छह लेश्याओं में आदिकी चार लेश्याए भवनपति और वानव्यन्तर इन देवोंके होती है । तथा-कृष्ण, नील, और कापोत ये तीन लेश्याएँ नारक जीवोंके होती हैं। ज्योतिष्क देवोंके एवं चैमानिक देवों में प्रथम दितीय कल्पवासी देवों के तेजोलेश्या होती है। तीसरे, चौथे और पांचवे कल्पमें रहने वाले देवोंके पद्मलेश्या होती है । इनके वाद के देवोंके शुक्ललेश्या होती है । मनुष्य एवं तिर्यश्चों में छहीं लेश्याएँ होती है । तिर्यञ्चो में भी पृथिवी काय, अकाय, और वनस्पति काय इन तीन कायों में आदि की चार-कृष्ण, नील, कापोत
और तेजालेश्याएँ-होती हैं। तेजस्काय, वायुकाय और विकलेन्द्रिय सश्या, (3) ४पातोश्या, (४) तनवेश्या, (५) पावेश्या, (6)सवेश्या.' तेभानी पडती ત્રણ લેશ્યાઓ-કૃષ્ણલેશ્યા, નીલલેયા અને કાતિલેચ્છા-અનુક્રમે અશુભતમ, અશુભતર અને અશુભ છે. તથા તેજેશ્યા, પલેશ્યા અને શુકલેશ્યા અનુક્રમે શુભ શુભતર અને શુભતમ છે. પહેલી ચાર વેશ્યાઓ ભવનપતિ અને વાનવ્યંતર દેવેમાં હોય છે. કણ, નીલ અને કાપત, એ ત્રણ લશ્યાઓ નારક જીવમાં હોય છે
તિષ્ક દેવ અને વૈમાનિક દેમાંથી પહેલા અને બીજા ક૯૫વાસી દેવામાં તેજેશ્યા હોય છે. ત્રીજ, ચેથા અને પાંચમાં ક૯૫માં રહેનારા દેવોમાં પાલેશ્યા હોય છે. અને ત્યાર પછીનાં કપમાં રહેનારા દેશમાં શકલેશ્યા હોય છે. મનુષ્ય અને તિયામાં છએ છ લેશ્યાઓ હોય છે. પૃથ્વીકાય, અપકાય અને વનસ્પતિકાય, એ ત્રણે કાર્યોમાં પહેલી ચાર લેયાઓ-કૃષ્ણ, નીલ, કપોત અને તેલશ્યા- હોય છે.
| SR No. | 009313 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 1214 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 37 MB |