Page Text
________________
स्थानाङ्गसूत्रे
परस्य=अन्यसम्बन्धि तन्न पश्यति परं प्रत्युदासीनत्वात् १ एकः = कञ्चित्तु परस्याच वज्यं वज्रवद् वज्रं वा कर्म पश्यति, नो आत्मनः साभिमानत्वात् इति द्वितीयो भङ्गः २ । एवं शेपभङ्गद्वयमपि विज्ञेयम् । ४ २ ।
" चत्तारि " इत्यादि - पुनः पुरुषजातानि चत्वारि प्रज्ञतानि, तद्यथा - एकः कथित्पुरुषः, आत्मनः - स्वसम्वन्धि अवधं पापं कर्म, उदीरयति = अनुदीर्ण कर्म लोचतपश्चर्यादिभिरुदयावलिकायां प्रवेशयति, किन्तु परस्य = अन्य सम्वन्धि अव नो उदीरयति परं प्रत्युदासीनत्वात् ?, अन्यद् भङ्गत्रयं यथा - " परस्स णाममेगे नहीं जानता है । इसी प्रकार कोई पुरुष ऐसा होता है जो स्वसम्बन्धी वज्र ( चर्जनीय कर्म) को गुरु होनेसे हिंसादिक पापकर्मको देखता है, क्योंकि वह उसके प्रति उदासीन होता है यह ऐसा प्रथम भङ्ग हैं - १ द्वितीय भङ्ग इस प्रकार से है कोई एक पुरुष ऐसा होता है जो परके अवय को, याच को, अथवा वज्र जैसा वज्र कर्म को देखता है और अपने अवध को, या वर्ज्य को, या वज्रवत् वज्र कर्म को नहीं देखता है। इसी प्रकार शेष भङ्गदय भी समझने योग्य है ४ । २ । " चन्तारि " इत्यादि रूप जो तृतीय सूत्र कहा गया है उसका तात्पर्य ऐसा है कि कोई एक पुरुष ऐसा होता है जो अपने अवद्य पापकर्म को उदीरित करता है अनुदीर्ण हुवे कर्म को लोच, तपश्चर्या आदि द्वारा उदयापलिका में प्रविष्ट करता है । किन्तु अन्य सम्बन्धी अवद्य को परके प्रति उदासीन
५०६
"
अहीं ते ज्ञानार्थे वपरायो छे. अथवा 'वज्र' सेवामां आवे तो मा प्रभा અ થશે-કાઇ પુરુષ એવા હાય છે કે જે પેાતાના વજ્રને (હિંસાદિક પાપ કર્માં ગુરુ હાવાથી અહીં વા રૂપે પ્રકટ કર્યાં છે) જાણે છે પણ અન્યના વજ્રને જાણતા નથી, કારણ કે અન્યના વજ્ર પ્રત્યે તે તે ઉદાસીન જ રહે છે.
હવે પુરુષને ખીજે પ્રકાર પ્રકટ કરવામાં આવે છે—કોઈ પુરુષ એવા હાય છે કે જે અન્યના અવદ્યને, અથવા વર્જ્યને અથવા વજ્ર સમાન ગુરુ કને દેખે છે, પણ પેાતાના અવઘને, અથવા વર્જ્યને અથવા વજ્ર સમાન ગુરુ કને દેખતા નથી-પેાતાના પાપકર્મોં તરફ તે તે ઉદ્યાસીન રહે છે. એ જ પ્રમાણે બાકીના બે ભાંગાએ પુરુષ પ્રકારોનું કથન પણ સમજી લેવું
हवे सूत्रना लावार्थ अट वामां आवे छे" चत्तारि " छत्याहिપુરુષાના નીચે પ્રમાણે ચાર પ્રકાર પશુ કહ્યા છે-(૧) કાઈ પુરુષ એવા ડાય છે કે જે પેાતાના અવદ્ય (પાપકમ) ને ઉદ્વીરિત કરે છે-એટલે કે અનુદીણુ અવસ્થાવાળા કમને લાચ, તપશ્ચર્યાં આદિ દ્વારા ઉદયાવલિકામાં પ્રવિષ્ટ કરાવે છે, પરન્તુ અન્યના અવઘને ઉદ્વીરિત કરતા નથી, કારણ કે અન્યના પાપકમાં
| SR No. | 009308 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 822 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 47 MB |