Page Text
________________
५३६
स्थानागास्त्र द्वौ स्वयंप्रभौ, द्वौ अवमासौ ही श्रेयस्करौ, द्वौ क्षेमकरौ, द्वौ आभङ्करौ, द्वौ प्रभङ्करौ, द्वौ अपराजितौ, द्वौ अरजसौ, द्वौ अशोको, द्वौ विगतशोको, द्वौ विमलौ, द्वौ वितत्तौ द्वौ वित्रस्तौ, द्वौ विशालौ, द्वौ शालो, द्वौ सुबतौ, द्वौ अनिवर्तिनौ, द्वौ एकजटिनो, द्वौ द्विजटिनौ, द्वौ करकरिको, द्वौ राजागलौ, द्वौ पुष्पकेतू , Tो भावकेतू ।।०३४॥
टीका-'जंबुद्दीवे दीवे' इत्यादि दो भावकेऊ' इत्यन्तं सर्व निगढसिद्धम् । नवरम्-जम्बूद्वीपे द्वीपे द्वौ चन्द्रौ 'पभासिंसु वा' इति माभासेता प्रकाशेते स्मभूतकाले, एवं प्रभासेते-वर्तमानकाले, प्रभासिष्येतेऽनागतकालेऽपीति त्रिकालविषयमिदं सूत्रम् । अनेन चन्द्रयोः शाश्वतत्वं मुचितम् । एवमग्रेऽपि सूर्य-नक्षत्रतदेवताऽष्टाशीतिग्रहाणां विपयेऽपि भावनीयम् । एवं द्वौ सूर्या 'तविंसु वा ' इति अतपतां वा, एवं तपतः, तप्स्यतो वा । अत्र चन्द्रयोः सौम्यदीप्तिकत्वात् प्रभास___ पहिले जंबुद्वीप में काल के द्वारा होने वाले द्रव्यपर्यायों का कथन किया गया है अब वहीं पर उस काल के व्यजक जो ज्योतिष्क हैं उनकी द्विस्थान के अनुरोध से प्ररूपणा की जाती है-(जंबुद्दीवे दीवे) इत्यादि।
टीकार्थ-"जंबुद्दीवे दीवे" यहांसे लेकर "दो भावकेज" इस अन्तिम पाठ तक का सब कथन इस सत्र मे जैसा कहा गया है वैसा ही है और वह सुस्पष्ट है विशेष-जम्बूदीप नामके इस द्वीप में दो चन्द्रमा हैं भूतकाल में इन दोनोंने यहां प्रकाश दिया है, वर्तमान में ये दोनों प्रकाश दे रहे हैं और आगामीकाल में भी ये दोनों प्रकाश देंगे इस प्रकार से यह सूत्र त्रिकाल विषयक है इस कथन से जंबूद्वीप में दो चंद्रमा शाश्वत
જંબૂઢીપમાં કાળના દ્વારા થનારા દ્રવ્યપર્યાયોનું કથન પહેલાના સૂત્રમાં કરવામાં આવ્યું છે. હવે તે કાળના વ્યંજક જે તિબ્બો છે તેમની અહીં ' 'દિસ્થાનના અનુરોધને લઈને પ્રરૂપણ કરવામાં આવે છે–
" जवुद्दीवे दीवे" त्याह_..-.२॥ सूत्रपा४थी ने “ दो भावकेऊ" यन्तन मन्तिम सूत्रना ભાવાર્થ ઘણું જ સરળ છે. વિશેષ કથન નીચે પ્રમાણે સમજવું–
જંબુદ્વિપ નામના આ દ્વીપમાં બે ચંદ્રમાં છેભૂતકાળમાં તે બન્ને ચન્દ્ર . અહીં પ્રકાશતા હતા, વર્તમાનમાં પણ તેઓ અહીં પ્રકાશે છે અને ભવિષ્યમાં તે પણ પ્રકાશિત રહેશે. આ રીતે ત્રણે કાળને અનુલક્ષીને આ સૂત્રનું કથન
કરાયુ છે, આ કથન દ્વારા એ વાત પ્રકટ કરવામાં આવી છે કે જંબૂઢીપમાં
| SR No. | 009307 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 706 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 41 MB |