________________
.
समयार्थयोधिनी टीका प्र.श्रु. अ. ७ उ. १ कुशीलवतां दोषनिरूपणम् ...१६१
जइ पविससि पायालं अडवि व दरिं गुहं समुदं वा ।।
पुवकयाउ न चुक्कासि अप्पाणं घायसे जइ वि ॥२॥' ' छाया-मा भब रे विपणो जीव ! स्वं विलना दुर्मना दीनः। ..
नैव चिन्तितेन र फेटते वद् दुःखं यत्पुरा रचिवं ॥१॥ यदि पविशलि पातालं अटवीं या दरी गुहां समद्रं वा।
प्रर्वतान्नेत्र भ्रश्पसि आत्मानं घातयसि श्यपि ॥२॥ गाथाऽर्थः-कर्मोदये सति आर्तध्यान करोपि, विपना दुर्मना:-कथं भवसि यद् पुरा कर्मरचित कृतं तत् आर्तव्याने न न त्रुटयति, अतः समसामाचर विवेक कुरु पुनरपि दुष्कर्म न इ.रणीयस्, चतुः पातालं गच्छसि, अटी वा गच्छसि प्रवाह को वही जीव नष्ट कर सकते है जो फर्म के फल का उपयोग समय आतध्यान नहीं करके पूर्ण लाभाव में स्थित रहते हैं। अन्यथा जन्म जन्मानार में यह चक्र चलता ही रहता है। कहा है ना होहिरे विलन्नो' इत्यादि।
अरे जीव तूं फर्म का फल भोगते समय विषाद मत कर, शिमन, दुर्मन और दीन न बन । तूने पूर्वकाल में अपने लिए जिस दुख का निर्माण किया है अर्थात् दुःख प्रद शर्म का बंच किया है, वह चिन्ता शोक करने से मिट नहीं सकता ॥१॥
'जह पविससि' इत्यादि। , अगर तूं पाताल में प्रवेश कर जाएगा, विकट अटवी में, खंधक में; गुफा में या समुद्र में भी चला जाएगा तो भी कर्म से छुटकारा नहीं એજ જીવ નષ્ટ કરી શકે છે કે જે ફળને ઉપભોગ કરતી વખતે આ સ્થાન કરતું નથી પણ સમભાવપૂર્વક તેનું વેદન કરે છે. જે સમભાવપૂર્વક કર્મના ફળને ઉપગ કરવાને બદલે આર્તધ્યાનપૂર્વક ઉપભેગ કરવામાં આવે, તે જન્મજન્માન્તરમાં આ ચક્ર (કર્મપ્રવાહ) ચાલુ જ રહે છે. કહ્યું પણ છે કે 'मा होहि रे विसन्नो', त्यादि
“અરે જીવ ! તું કમનું ફળ ભેગવતી વખતે વિષાદ ને કર વિમર્ડ દમન અને દીન ન બેન. તે પૂર્વકાળમાં તારે માટે જે દુખનું નિર્માણ કર્યું છે. એટલે કે દુખપ્રદ કમને જે બધ કર્યો છે, તે શેક. અથવા ચિંતા કરવાથી નષ્ટ થઈ શક્તા નથી. આ ૧પ ... 'जइ पविससि' त्याहि
તેનાથી બચવા માટે તું, પાતાળમાં પેસી જઈશ, વિકેટો અહીમાં છુપાઈ જઈશ, અંધકમાં (યરામાં) ગુફામાં કે સમુદ્રમાં છુપાઈ જઈશ, તે
सू०७१
