________________
-
-
-
-
५०४
भाषाराज स्वाज्ञानवलादभ्याख्याति । करचरणमुखाघवयवसहितशरीराधिष्ठाता मुव्यक्तोपयोगादिलक्षणः स्वात्माऽपि येनाभ्याख्यातस्तस्यान्यक्तोपयोगादिलक्षणस्यापकायस्याभ्या ख्यानं किं नु नाम दुष्करम् १ ॥ सू०५॥
___ अप्कायलोकस्याम्याख्याने चहुदोपापातो भवतीति पर्यालोच्यानगारा अप्कार्य नोपमर्दयन्ति । दण्डिशाक्यादयस्तु नानगारा भवितुमर्हन्ति, तेपामप्कायोपमर्दकत्वादित्याह-'लज्जमाणा' इत्यादि ।
मूलम्-~लज्जमाणा पुढो पास, अणगारा मो-ति एगे पत्रयमाणा जमिणं अपकाय का अपलाप करता है । जिस ने हाथ, पैर, मुख आदि अवयवों से युक्त शरीर के अधिष्ठाता, तथा अत्यन्त स्पष्ट उपयोग आदि लक्षणों वाले आत्मा का ही अपलाप कर दिया तो उस के लिए अस्पष्ट उपयोग आदि लक्षणों वाले अपफाय का अपलाप करना कुच्छ भी कठिन नहीं है। सू. ५॥
अप्काय का अपलाप करने से बहुत से दोष आते हैं, ऐसा विचार कर अनगार अप्काय की विराधना नहीं करते। दण्डी और शाक्य आदि, अनगार नहीं हो सकते, क्यों कि वे अपकाय की विराधना करते हैं। यह बात इस सूत्र में बतलाते हैं-'लज्जमाणा' इत्यादि।
मूलार्थ- अप्काय की हिंसासे संकोच करने वालों को अलग समझो, और 'हम अनगार हैं' ऐसा कहने वालों को अलग समझो। जो नाना प्रकार के शस्त्रों से
અષ્કાયને અપલાપ કરે છે. જેણે હાથ, પગ, મુખ આદિ અવયવોથી યુક્ત, શરી ૨ના અધિષ્ઠાતા, તથા અત્યન્ત સ્પષ્ટ ઉપગ આદિ લક્ષણોવાળા આત્માનેજ અમલાપ કરી દીધે, તેને માટે અસ્પષ્ટ ઉપગ આદિ લક્ષણવાળા અષ્કાયને અપલાપ કરવો તે sis डिन नथी. (सू. ५)
અષ્કાયને અ૫લાપ કરવાથી ઘણાજ દેવ આવે છે, એ વિચાર કરીને અણુગાર અખાયની વિરાધના કરતા નથી, દંડી અને શાકય આદિ, અણગારે થઈ શકતા નથી. કારણ કે તેઓ અષ્કાયની વિરાધના કરે છે. તે વાત આગળના સૂત્રમાં भता छ-'लजमाणा' त्यादि.
મલાથ–અષ્કાયની હિંસાને સકેચ કરવાવાળાને જુદા જાણે અને અમે અણગાર છીએ.” એ પ્રમાણે કહેવાવાળાને પણ જૂદા જાણે. જે નાના પ્રકારનાં શોથી
