________________
३३२
आचारागसूत्रे — एवं कर्मणोऽपि कस्यचिद् ज्ञानावरणस्वभावा प्रकृतिः, अपरस्य दर्शनावरणरूपा, कस्यचित् सम्यग्दर्शनादिविघातस्वभावा । । .. कर्मणः स्थितिश्च कस्यचित् त्रिंशत्सागरोपमकोटीकोटीरूपा, अपरस्य कस्यचिद् कर्मणः सप्ततिसागरोपमकोटीकोटीरूपेत्यादि । रसस्तु कस्यचित् कर्मणस्तीवः, कस्यचित्तीवतरः, कस्यचित्तीव्रतमः, कस्यचिन्मन्दः, कस्यचिन्मन्दतर इत्यादि बोध्यम् ।
(१) प्रकृतिवन्धः
॥ अष्टविध-मूलपकृतिवन्ध-लक्षणम्(१) ज्ञानस्य (विशेषबोधस्य) आवरकं कर्म ज्ञानावरणीयम् ।
इसी प्रकार किसी कर्म की ज्ञानको आच्छादित करने की प्रकृति है, किसीका दर्शन को ढंकने की है, किसी की सुख-दुःख का अनुभव कराने की प्रकृति है, और किसी की सम्यग्दर्शन का घात करने की है। किसी कम को तीस कोडाकोडी सागरोपमकी स्थिति है, किसी की सत्तर (७०) कोडाकोडी सागरोपम की है।
इसी प्रकार किसी कर्म का रस तीब है, किसी का तीवतर है, किसी का तीनतम है । किसी का रस मन्द है, किसी का मन्दतर है । इत्यादि समझ लेना चाहिए।
(१) प्रकृतिवन्ध (१) ज्ञान अर्थात् विशेष धर्मों के बाघको आच्छादित करने वाला कर्म ज्ञानावरण कहलाता है।
-
-
-
-
-
-
--
-
-
-
-
-
-
-
-
-
આ પ્રમાણે કઈ કર્મની જ્ઞાનને આચ્છાદિત કરવાની પ્રકૃતિ છે, કોઈની દર્શનને ઢાંકી દેવાની છે, કેઈની સુખ-દુઃખને અનુભવ કરાવવાની પ્રકૃતિ છે, અને કોઈની સમ્યગ્દર્શનને ઘાત કરવાની પ્રકૃતિ છે. . भनी त्रीश || सा५मनी स्थिति छे. धना सात२ (७०) કેડાછેડી સાગરોપમની છે.
આ પ્રમાણે કે કમને રસ તીવ્ર છે. કેઈને તીવ્રલર છે. અને કોઈને તીવ્રતમ છે. કોઈને રસ મંદ છે, કોઈને મદંતર છે. ઈત્યાદિ સમજી લેવું જોઈએ.
(i) प्रतिभा , નાન અર્થાત વિશેષ ધર્મોના બાપને જે આચ્છાદિત કરવાવાળું કમ તે જ્ઞાના વરણીય કહેવાય છે.
